تحلیل میزان خطرپذیری فضاهای بی دفاع شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (موردمطالعه: شهر زاهدان)

امروزه فضاهای بی‌دفاع، یکی از مسائل جدی در محیط‌های شهری است که احتمال وقوع جرم و ناهنجاری اجتماعی در آن‌ها بیشتر است.‌ این فضاها زمینه را برای وقوع جرائم مکان-مبنا تسهیل می‌کند؛ ازاین‌رو، شناسایی این فضاها، برای اتخاذ تدابیر پیشگیرانه و کاهش زمینه وقوع جرم،‌ ضروری است؛ بنابراین هدف پژوهش حاضر، شناسایی،‌ تحلیل میزان خطرپذیری فضاهای بی‌دفاع شهر زاهدان است.پژوهش حاضر، از نوع کاربردی-توسعه‌ای و روش آن از نوع توصیفی-تحلیلی بر پایه روش‌های گرافیک مبنا است. متغیرهای اکتشافی پژوهش شامل تراکم جمعیت و ساختمان، گروه‌های درآمدی، کیفیت شبکه معابر، کیفیت کالبدی بافت‌های شهری، انسجام‌اجتماعی محله‌ها، قیمت زمین و ساختمان و کاربری اراضی است. برای تحلیل اطلاعات از فنون «جی‌آی‌اس»  همچون روش مرکز متوسط، بیضی انحراف‌معیار، خودهمبستگی فضایی برای تحلیل‌های فضایی و از روش رگرسیون وزنی جغرافیایی برای تبیین همبستگی بین متغیرها استفاده شده است؛ ازاین‌رو در شهر زاهدان (42) مکان (فضاهای بی‌دفاع) از طریق برداشت میدانی شناسایی شد.نتایج نشان‌داد که فضاهای جرم‌خیز در مکان‌هایی با گستردگی کمتری به وقوع می‌پیوندند و گرایش به تمرکز در محدوده‌های خاصی دارند؛ به‌طوری‌که به سمت شمالی و جنوبی از تعداد این فضاها کاسته می‌شود. همچنین، فضاهای بی‌دفاع دارای خودهمبستگی فضایی هستند و به‌صورت خوشه‌ای و نامتوازن در سطح منطقه توزیع یافته‌اند. در نتیجه، محدوده‌های خاصی محل تمرکز فضاهای بی‌دفاع مورد بررسی است و از الگوی متمرکز پیروی می‌کند. همچنین، بین (8) متغیر محیطی بررسی شدة پژوهش با فضاهای بی‌دفاع شهری رابطه معنادرای در سطح منطقه شهر زاهدان وجود دارد.یافته‌های حاصل از پژوهش نشان‌داد، توزیع فضاهای مستعد جرم در شهر زاهدان، به تمرکز و تراکم در محدوده خاص گرایش دارد.

identification and analysis rate risk indefensible urban spaces using geographic information system (case study: zahedan city)

introduction:today, indefensible spaces are one of the most serious issues inurban environmentsin which the probability of crimeorsocialanomalies is higher.therefore, the aim of the present study is to identification and analysis rate risk indefensible urban spaces using geographic information system(case study:zahedan city).methodology: the present research is of applied-developmental type and its research method is of descriptive-analytical type based on graphic methods.therefore, in the city of zahedan,42 places (indefensible spaces)were identified through field surveying.exploratory variables of the research include population and building density, income groups, quality of road network, physical quality of urban tissues, social cohesion of neighborhoods, land and building prices and land use.for information analysis gis techniques such as mean center method, standard deviation ellipse, spatial autocorrelation have been used for spatial analysis and geographic weight regression method has been used to explain the correlation between variables.results:the results showed that crime-prone spaces occur in places with a smaller extent and tend to focus in certain areas; thus, the number of these spaces decreases to the north and south.also, indefensible spaces have spatial autocorrelation and are distributed in clusters and unbalanced throughout the region.as a result, certain areas are the focus of the indefensible spaces under study and follow a centralized pattern. also, there is a significant relationship between the8 environmental variables studied by the research with indefensible urban spaces in the zahedan city.conclusion:findings of the study showed that the distribution of crime-prone spaces in the city of zahedan tends to concentration and density in a specific area.