تاثیر مولفه های کالبدی –عملکردی بر امنیت عرصه های همگانی(مطالعه موردی محله دوهزار بندرعباس)

در حوزه شهرسازی، پژوهش‌های زیادی با هدف تاثیر امنیت در فضاها و عرصه‌های شهری شکل گرفته است؛ که بیشتر این پژوهش‌ها اذعان داشته‌اند ارتقاء مولفه‌های کالبدی–عملکردی منجر به ارتقاء امنیت می‌شود. عوامل گوناگون در سطوح مختلف جامعه موجب به وجود آمدن رفتارهای مجرمانه و نامتعارف در عرصه‌های شهری می‌شود که ازجمله مهم‌ترین آن‌ها عوامل کالبدی–عملکردی است. یک کالبد می‌تواند با شهروندان خود از طریق ویژگی‌های کالبدی ارتباط برقرار کند. اگرساختارکالبدی-عملکردی فضاهای (عرصه‌های) همگانی مناسب باشد، مردم در این فضاها از امنیت بیشتری برخوردار خواهندبود. این پژوهش، با هدف شناسایی مولفه‌ها و شاخص‌های کالبدی-عملکردی تاثیرگذار در امنیت و تبیین سطح امنیت، به بررسی این عوامل در عرصه‌های همگانی محله دو هزار شهر بندرعباس می‌پردازد.ابزار کلی مورداستفاده برای گردآوری اطلاعات شامل مطالعات کتابخانه‌ای و تکمیل پرسش نامه «محقق ساخته» است که بر اساس طیف لیکرت طراحی‌شده است. جامعه آماری پژوهش (18595) نفر از ساکنین محله دو هزار (کوی ملت) بندرعباس است؛ که از طریق فرمول کوکران (376) نفر به‌عنوان حجم نمونه محاسبه شد و پرسش‌نامه هم از روش «نمونه‌گیری تصادفی» در اختیار آن‌ها قرار داده شد. روایی محتوای پرسش نامه محقق ساخته توسط متخصصان و خبرگان مربوطه مورد تائید قرار گرفت و پایایی گویه‌های پرسش نامه‌های نهایی، از طریق روش تعیین ضریب آلفای کرونباخ بررسی شد. از آزمون آماری و اسمیرنف برای تشخیص نرمال‌بودن توزیع داده‌های پژوهش و آزمون‌های رگرسیون خطی، تحلیل مسیر و همبستگی پیرسون برای تحلیل روابط بین متغیرها استفاده شده است. خلاصه نتایج پژوهش حاکی از آن است که بین مولفه‌های کالبدی-عملکردی (شبکه حرکت و دسترسی، آسایش محیطی و مقیاس و فرم فضا) و امنیت شهری رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد؛ و از میان عوامل فوق، مولفه شبکه حرکت و دسترسی با ضریب (0/28) بیشترین تاثیر را در افزایش امنیت دارد.

the effect of physicalfunctional components on the security of public realms (a case study of Dohezar neighborhood of Bandar Abbas)

security is one of the basic and fundamental human rights needs. security is one the most important factors affecting on the citizens’ attendance in urban areas and in consequence prosperity and dynamism of this environment. One of the most important criteria by which cities and urban environments are evaluated is the existent security of the city’s public realms. Regarding the fact that environmental traits play an important role in providing the security or un secured of the city. Criteria codification of efficient and suitable environmental traits can assist in declining the crime rate in public realms. This research, with the purpose of identifying the components and effective physicalfunctional indicators of security and clarification of security levels, studies these factors in public realms of the Dohezar Khur district in BandarAbbas. The present research stands in the operational research category and the research method is descriptiveanalytic. The data gathering of the present research was done after the theoretical framework codification using the questionnaire technique field research. In this regard, the KolmogorovSmirnov statistical test was used to diagnose the normality of the research data distribution and linear regression tests, analyzing the direction and pearsonian correlation to analyze the variables’ relation. The epitome of the research outcome indicates that a direct and meaningful relationship exists between the physicalfunctional (movement and access network, environmental comfort, space scale, and form) and urban security; and from the above factors, movement and access network with the index of (0.280) in the most influential in increasing the security.