تحلیل تطبیقی عوامل موثر بر امنیت کالبدی - فضایی مناطق(6)،(10) و (12) کلان شهر تهران با بهره گیری از روش های «آراس» و «واسپاس»

امنیت به‌عنوان یکی از نیازهای اساسی شهروندان در ساختار شهرها محسوب می‌شود و ایجاد احساس امنیت از منظر ذهنی و آسایش محیطی برای شهروندان یکی از مهم‌ترین و حائز اهمیت‌ترین موضوعات در مدیریت شهری است؛ درحالی‌که کمتر به این مباحث توجه شده است، به‌عنوان یکی از عوامل مهم در زمینه امنیت ذهنی می‌توان به امنیت کالبدی – فضایی اشاره کرد. هدف این پژوهش مقایسه میزان امنیت ناشی از عوامل کالبدی - فضایی در سه منطقه (6)، (10) و (12) تهران و اولویت‌بندی هر منطقه با توجه به میزان امنیت کالبدی - فضایی است. با توجه به هدف پژوهش، چارچوب نظری با روش اسنادی انجام و سپس معیارهای کالبدی فضایی موثر بر دستیابی به امنیت شهری با استفاده از گویه‌ها مورد تحلیل قرار گرفت. این پژوهش از روش توصیفی - تحلیلی استفاده کرده و (10) معیار مشتمل بر معابر و دسترسی، نظم محیطی، پوشش گیاهی، نما و الحاقات، روشنایی، کاربری و سازگاری، خوانایی، فضاهای باز و رهاشده، چشمان ناظر و حس تعلق مکانی برای سنجش میزان امنیت تعریف‌شده که این معیارها با بهره‌گیری از گویه‌هایی که برای هر معیار بیان شد، از طریق طراحی پرسش نامه سنجیده شد و سپس با نظرسنجی از (383) نفر شهروندان و مدیران اجرایی در مناطق منتخب توزیع و تکمیل شد. در ادامه گویه‌ها با روش «کریتیک» اولویت‌بندی، مورد پایش و تحلیل قرار گرفت. بر اساس خروجی این روش و از میان معیارهای مدنظر، کاربری‌ها و سازگاری آن‌ها با یکدیگر در اولویت اول قرار گرفت و پس‌ازآن از لحاظ حضور شهروندان، نورپردازی، نحوه قرارگیری تابلوها در اولویت‌های بعدی است. در پایان با استفاده از دو روش نوین تصمیم گیری چندشاخصه «واسپاس» و «آراس»، مقایسه تطبیقی سه منطقه موردنظر انجام شد. نتایج به‌دست‌آمده از هر دو روش نشان می‌دهد از نظر ساکنان منطقه (10) تهران معیارهای کالبدی -فضایی موثر بر امنیت در وضعیت بهتری نسبت به دو منطقه دیگر قرار دارد و منطقه (12) کمترین میزان امنیت از لحاظ شاخص‌های مذکور را دارد.

Analysis of factors affecting physicalspatial safety , Regions 6, 10 and 12 of Tehran metropolisUsing Aras and Vaspas methods

Safty is considered as one of the basic needs of citizens in the structure of cities and creating a sense of Safty from a mental and environmental comfort for citizens is one of the most important and important issues in urban management. In this study, the aim is to compare the level of Safty caused by physicalspatial factors in three regions 6, 10 and 12 of Tehran and prioritize each region according to the level of physicalspatial security. According to the purpose of the research, the theoretical framework was performed by documentary method and then the physical spatial criteria affecting the achievement of urban security were analyzed using items. Then, the items were obtained through the design of a questionnaire and then distributed and completed by a survey of 383 citizens and executives in selected areas. The items were then monitored and analyzed by critical prioritization method. Based on the output of this method and among the desired criteria, their uses and compatibility with each other was given first priority, and then the presence of citizens, lighting, and the placement of signs in the next priorities. Finally, using two new multicriteria decision, Vaspas and Aras, a comparative comparison of the three regions was performed. The results obtained from both methods show that the residents of District 10 of Tehran are in a better position than the other two districts in terms of physicalspatial criteria affecting Safty, and District 12 is the lowest level of Safty in terms of these indicators.