ارزیابی و پهنه‌بندی میزان آسیب‌پذیری اماکن مرزبانی منطقه خوزستان از مخاطره سیلاب

مخاطرات محیطی مانند سیلاب، زلزله و خشک‌سالی از عوامل تاثیرگذار در جوامع بشری هستند و از بلایای عمده و مهم قلمداد می‌شوند. کشور ایران و به‌ویژه مناطق مرزی در منطقه خوزستان به علت توزیع نامناسب بارش به لحاظ پراکنش مکانی و زمانی، شدت و حجم بارش‌ها، کمبود پوشش گیاهی، عدم وجود بندها و سدهای خشکه‌چین و مسیل‌های متعدد، همواره در معرض خطر سیل قرار دارند. هدف اصلی این پژوهش ارزیابی و پهنه‌بندی میزان آسیب‌پذیری اماکن و پاسگاه‌های یگان‌های مرزبانی استان خوزستان از مخاطره سیلاب و شناسایی نقاط مطلوب در این خصوص است. در پژوهش حاضر پس از شناسایی عوامل موثر در وقوع سیلاب در منطقه خوزستان، لایه‌های اطلاعاتی در محیط gis ایجاد شد و در ادامه با استفاده از روش‌های تحلیل فازی و سلسله مراتبی، لایه‌های موجود، استانداردسازی و بر اساس مدل‌های همپوشانی، نقشه نهایی سیلاب در استان خوزستان تهیه شد. برای دسترسی به اطلاعات رقومی از نقشه‌های توپوگرافی با مقیاس (1:50000) سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح و نقشه کاربری اراضی با مقیاس (100000: 1) سازمان جنگل‌ها و مراتع استفاده شده است. نتایج حاصل از ارزیابی میزان آسیب‌پذیری اماکن مرزبانی از مخاطره سیلاب نشان داد که در بخش شمالی مرز (از دویرج تا طلائیه) در بین اماکن مرزبانی موجود در منطقه، (5) نقطه از اماکن مرزبانی در ناحیه با آسیب‌پذیری خیلی‌کم، (15) نقطه از اماکن در ناحیه با آسیب‌پذیری کم، (11) نقطه از اماکن در ناحیه با آسیب‌پذیری متوسط، (2) نقطه از اماکن ناحیه با آسیب‌پذیری زیاد و (1) نقطه از اماکن در ناحیه با آسیب‌پذیری خیلی‌زیاد از لحاظ مخاطره سیلاب قرار دارند. در بخش جنوبی مرز (از طلائیه تا دهانه اروندرود) در بین اماکن مرزبانی موجود، (12) نقطه از اماکن مرزبانی در ناحیه با آسیب‌پذیری خیلی‌زیاد، (15) نقطه از اماکن در ناحیه با آسیب‌پذیری زیاد، (6) نقطه از اماکن در ناحیه با آسیب‌پذیری متوسط، (1) نقطه از اماکن در ناحیه با آسیب‌پذیری کم و (1) نقطه از اماکن در ناحیه با آسیب‌پذیری خیلی‌کم از لحاظ مخاطره سیلاب قرار دارند.

Assessing and zoning the vulnerability of border areas Khuzestan region from flood risk

In human societies environmental hazards such as floods, earthquakes and droughts are influential factors and considered as major disasters. Always iran and especially the border areas in Khuzestan region are at risk of flood due to inadequate distribution of rainfall in terms of spatial and temporal distribution, intensity and volume of rainfall, lack of vegetation, lack of dams and numerous problems. The main purpose of this study is to assess and zoning the vulnerability of places and checkpoints of border units of Khuzestan province from flood risk and identify desirable points in this regard. In this research, after identifying the effective factors in the occurrence of floods in Khuzestan region, information layers were created in GIS environment and then using fuzzy and hierarchical analysis methods, existing layers, standardization and based on overlap models, the final flood map in Khuzestan province it was prepared. To access digital information, topographic maps with scale (1: 50000) of the Geographical Organization of the Armed Forces and land use map with scale (100000: 1) of the Forests and Rangelands Organization have been used. The results of assessing the vulnerability of border areas to flood risk showed that in the northern part of the border (from Doviraj to Talaieh) among the border sites in the region, (5) border points in the area with very low vulnerability, (15) points of Places in the area with low vulnerability, (11) points of places in the area with medium vulnerability, (2) points of places in the area with high vulnerability and (1) points of places in the area with very high vulnerability in terms of flood risk. In the southern part of the border (from Talaieh to the mouth of Arvand River) among the existing border places, (12) points of border places in the area with high vulnerability, (15) points of places in the area with high vulnerability, (6) points of places in the area With moderate vulnerability, (1) points of places are in the area of ​​low vulnerability and (1) point of places are in the area of ​​very low vulnerability in terms of flood risk.