تحلیل ساختار روایی روایت‌های الیاس و ایلیا در قرآن کریم و عهد عتیق براساس رویکرد گریماس

روایت‌شناسی، با دیدگاه فرمالیست‌ها دربارۀ ماهیت روایت آغاز شد و متاثر از این جنبش ادبی، ولادیمیر پراپ به تحلیل گونۀ روایات پریان پرداخت و کوشید روند تغییرات در روایات پریان را نشان دهد و تمهید هنری تکرارشونده در پیرنگ آنها را بیابد. با ظهور جنبش ساختارگرایی، ساختارگرایانی چون آلگرداس گریماس نگاه خود را به همۀ ژانرهای روایی معطوف کرده و در جستجوی یافتن ساختار بنیادین یا ابر ساختار روایت‌ بوده‌اند؛ بنابراین، گریماس در یکی از لایه‌های تحلیل روایی خود، عناصر نقشی و کارکردی روایت را بررسی و تحلیل و گسست‌های روایی تغییردهندۀ روایت را تبیین کرده است. پژوهش پیش رو، با به‌کارگیری رویکرد گریماس کوشیده است روایت ایلیا و الیاس، علیه‌السلام، را در عهد عتیق و قرآن کریم، تحلیل و طرح و نحو روایی دو روایت را تبیین کند، تا از این گذر بتواند به مطالعه نظام‌مند این دو متن دینی بپردازد و روابط بینامتنی در دو متن روایی با یک قصه و فابیولا را بررسی کند و به شناخت بهتر روایت قرآنی دست یابد. بدین منظور، با تحلیل داده‌ها به روش توصیفی‌تحلیلی به تبیین طرح دو روایت و مدل کنشگران آنها پرداخته و در پایان، ارتباط ژرف‌ساختی دو روایت را نشان داده است.

The Plot and Actantial Model of Narratives of Ilyās and Elijah of the Quran and Old Testament Based on the Narrative Analysis Approach of Grimas

Narratology began with the formalists’ view of the nature of narration, and influenced by this literary movement, Vladimir Prop analyzed the genre of fairy tales and tried to show the process of changes in fairy tales and present the recurring artistic preparation in their plot. With the advent of the genre of structuralism, structuralists such as Algrdas Grimas turned their attention to all genres of narrative and sought to find the basic structure or Deep Structure of narrative. To this end, Grimas examined and analyzed the role and functional elements of the narrative and explained the narrative ruptures that cause changes in the narrative. The present study has tried to analyze the narration of Elijah and Ilyās (PBUH) in Old Testament and the Holy Quran by applying the structuralist approach of Grimas and explain the plot and Actantial model of narration of two stories, to systematically study these two religious texts and examine the intertextual relations in two texts with one Fabula and genre and achieve a better understanding of Qur’anic narration. For this purpose, by analyzing the data based on a descriptiveanalytical method, it has explained the plot and Actantial model of two narratives and at the end, it has shown their deep structure relationship.