تحلیل روابط بینامتنی علم الهی در قرآن کریم و صحیفۀ سجادیه

یکی از رویکردهای مهمی که نگرش نوینی را در افق مطالعات علوم انسانی و دینی فراهم آورده، پژوهش‌های بینامتنی است. بازآفرینی متون، حاصل رویکرد ادبی زبانی به متن غایب و متن حاضر است. این نوع نگرش، متونی را بررسی می‌کند که متون جدید را پدید می‌آورند و هر متن ادبی را به‌منزلۀ جذب و دگرگون‌سازیِ دیگر متون گذشته یا هم‌زمان با آن می‌داند. هدف از این جُستار، به تصویر کشیدن انس و همنشینی امام سجاد(ع) با قرآن کریم و نیز اثرپذیری آن حضرت از وحی قرآنی در مقولۀ علم الهی است. خاستگاه قرآنی معارف صحیفه در این مدل مطالعاتی نیز بسیار نمایان است. این پژوهش به روش توصیفی‌تحلیلی با استقصای متن انجام شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهند این تعامل، از نوع نفی متوازی و نفی جزئی بسامد بیشتری دارد. در صحیفۀ سجادیه، گاه با کاربست عین الفاظ قرآن و گاهی با اندکی تغییر در لایه صرفی و نحوی آیات، پیوندی عمیق با قرآن کریم برقرار می‌شود تا از این طریق کارکرد تربیتی و تعلیمی صحیفه در بازنمونی مفاهیم و تعالیم قرآنی نمایان‌تر شود.

Analyzing Intertextuality Relations of Divine Omniscience in the Holy Quran and Sahifa Sajjadieh

One of the important approaches that has created a new attitude in the horizon of the humanities and theological studies is intertextuality research. Texts reproduction is the result of a linguistic approach to the nonexistent and present texts. This approach deals with evaluating texts which will lead to producing new texts and each literary text is considered as the driving force and deconstructed version of other older texts or contemporary ones. This study aimed at investigating Imam Sajjad’s familiarity and companionship with the Quran and his undergoing a deep change from Quranic revelation in the area of divine omniscience. The Quranic origin of Sahifa knowledge base is quite evident from the research model. This descriptiveanalytic study has been done based on a textualexploratory approach. The findings of the study indicated that the equivalent and specific negation types of relation have more frequency. In Sahifa Sajjadieh, there has been a deep connection with the Holy Quran using exact word method and somehow changing the syntactic elements of the verses a little so that the educational function of Sahifa is represented evidently in Quranic concepts and teachings.