دیدگاه هولیزم یا کل‌انگاری در تفسیر «تِبْیَاناً لِکُلِّ شَیْءٍ»

قرآن کتابی است که حقایق آن پایان‌ناپذیر است و چشمه‌های بی‌پایان دانش از آن سرچشمه می‌گیرد؛‌ به‌گونه‌ای که خود را «تِبْیَاناً لِکُلِّ شَیْءٍ» معرفی می‌کند؛ اما چگونه قرآن باوجود محدودبودن روشنگر هر چیزی است. این نوشتار با روش تحلیلی توصیفی و بهره‌گیری از ابزار کتابخانه‌ای و استفاده از دیدگاه‌های اندیشمندان حوزۀ تفسیر، پس از بیان دیدگاه‌های کمینه، میانه و بیشینه در تفسیر این آیه، دیدگاه جدیدی را براساس نظریۀ «هولیزم»، در تفسیر «تِبْیَاناً لِکُلِّ شَیْءٍ» ارائه می‌دهد. براساس این نظریه، کل، علاوه بر مجموع اجزایش است و تا کل روشن نشود، هویت اجزاء مجهول می‌ماند. همچنین هر کل، جزئی از کل بزرگ‌تر است که درنهایت به کل هستی منتهی می‌شود؛ بنابراین تا کل هستی معرفی نشود، تمام شناخت‌ها از اجزاء جهان مبهم است و تنها شناخت کل هستی روشنگر آن است. شناخت کل، همان جهان‌بینی است که جایگاه و مراتب اشیاء را در جهان هستی نمایان می‌کند. علوم نیز، اجزای طبیعت را نشان می‌دهند و قرآن با ارائۀ جهان‌بینی کلی، جایگاه و نسبت آنها را در جهان روشن می‌کند و بدین صورت، قرآن روشنگر هر شیئی است.

Theory of Holism in interpretation of the verse “…clear explanation for all things...”

Quran is a book which its revelations and truths are limitless. It considers itself, “TIBYANAN LIKULLI SHAYIN”; a clear explanation of everything. But the question is, how can a limited book explain everything? This study puts forward a new perspective based on Holism Theory in interpreting TIBYANAN LIKULLI SHAYIN, using a descriptiveanalytical approach and electronic resources. Holism Theory generally refers to the idea that the whole is greater than the sum of its parts. Therefore, a thorough understanding of individual elements in this universe is only possible after one has understood the whole universe. This holistic understanding is what enables one to see the true role of individual elements of the universe. Science is responsible to give us understanding regarding individual elements and the Quran gives us the holistic picture which tells us what is the true role of these individual elements concerning one another. Therefore, the Quran is the ultimate source of explanation for everything.