تاثیر فعل «کانَ» در پیدایش وجوه قرائت قرآن

تحلیل‌های نحوی متفاوت از آیات قرآن با پدیده اختلاف قرائت در این متن مقدس، پیوندی تنگاتنگ و درخور تحقیق دارد. در این راستا پاره‌ای از اختلافات قاریان قرآن به انعطاف‌پذیری نحوی فعل «کانَ» باز می‌گردد. بدین شرح که گاه دَوَران میان ناقص یا تامّ‌بودن فعل «کانَ»، سبب اختلاف قرائت شده است. همچنین انعطاف‌پذیری قواعد زبان عربی در تعیین اسم و خبر فعل ناقص «کانَ» به توسعه اختلافات انجامیده است. افزون بر این دو عامل گاه مونث مجازی‌بودن اسم «کانَ» یا امکان رجوع آن به لفظی مونث یا مذکر برحسب سیاق آیه به قرائت مذکر و مونث فعل «کانَ» منتهی شده است. بدین‌سان فعل «کانَ» دست کم از سه سو در پیدایش اختلافات میان قاریان موثر بوده است. در این تحقیق کوشش شده است تا با استشهاد به شواهد متعدد از نقش فعل «کانَ» در پیدایش وجوه قرائت، پرده برداشته شود.