|
|
تعلیقۀ محمدکاظم بن رضا طبری بر شرح محمدباقر یزدی بر مقالۀ دهم اصول اقلیدس
|
|
|
|
|
نویسنده
|
پورنجف زهرا
|
منبع
|
تاريخ علم - 1393 - دوره : 12 - شماره : 2 - صفحه:141 -162
|
چکیده
|
حاشیه المقاله العاشره من اصول الهندسه والحساب عنوان رسالهای از محمدکاظم بن رضا طبری (13ق) است که بنا به گفتۀ مولف در ابتدای رساله، در واقع تعلیقهای بر شرح محمدباقر یزدی (زنده در 1047ق) بر مقالۀ دهم اصول اقلیدس است. محمدباقر یزدی در شرح خود بر مقالۀ دهم اصول اقلیدس با عنوان شرح المقاله العاشره من اصول اقلیدس از 109 قضیۀ مقالۀ دهم، 67 قضیۀ آن را شرح میدهد و ضمن توضیح بسیاری از برهانهای اقلیدس در اثبات قضایا، مطالب بسیار مفیدی در خلال آنها بیان میکند. هرچند طبری دستی بر تمامی 109 قضیۀ مقالۀ دهم برده و در مورد تمامی این قضایا مطالبی بیان کرده است اما بررسی تعلیقۀ او نشان میدهد که طبری نه تنها در مورد شرح یزدی حرفی برای گفتن ندارد بلکه از درک بحث کلی مقالۀ دهم اصول عاجز است.
|
کلیدواژه
|
محمدباقر یزدی، محمدکاظم بن رضا طبری، مقالۀ دهم اصول اقلیدس
|
آدرس
|
دانشگاه تهران, پژوهشکدۀ تاریخ علم, ایران. مرکز تحقیقات نجوم و اختر فیزیک مراغه, ایران
|
پست الکترونیکی
|
zpournajaf@yahoo.com
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Muḥammad Kāẓim ibn Riḍā Ṭabarī's Scholia on Muḥammad Bāqir Yazdī's Commentary on 10th Book of Euclid's Elements
|
|
|
Authors
|
|
Abstract
|
Muḥammad Kaẓim ibn Riḍā Ṭabarī’s Ḥāshīya alMaqāla alʿĀshira min ʾUṣūl alḤisāb wa alHandasa, written in the 13th/19th century, is in fact a collection of notes on the Muḥammad Bāqir Yazdī’s commentary on 10th book of Euclid’s Elements named Sharḥ alMaqāla alʿĀshira Min ʾUṣūl Uqlīdus. In his commetary, Yazdī comments upon 67 propositions (out of 109 propsositions) of Euclid, and in the course of explaining Euclid’s demonstraions, he adds many useful points. Although Ṭabarī addresses almost all of the propositions of the 10th Book, a through analysis of his scholia shows that he made mistakes in several propositions and couldn’t understand the main concept of the 10th book of Euclid’s Elements
|
Keywords
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|