نسبت احکام نجوم با طب جالینوسی در تاریخ میانه ایران

مواجهۀ جامعۀ عصر میانه با پدیدۀ بیماری در سه بخش علت‌یابی، فرایند درمان و راه‌های پیشگیری در قالب سه رویکرد دینی، جالینوسی و عامیانه قابل ارزیابی است. اساس طب جالینوسی بر متعادل نگه داشتن اخلاط چهارگانه استوار است. روش علت‌یابی و درمان در این رویکرد مبتنی بر معاینۀ بیمار است. موضوع تنجیم یا احکام نجوم تفسیر نحوۀ اثرگذاری اجرام سماوی بر دنیای تحت قمر است. اگرچه در غالب موارد کارکرد تنجیم در ارتباط با سیاست و تقدیرگرایی دانسته می‌شود اما با بررسی متون تاریخی و پزشکی این دوران می‌توان کارکرد دیگری برای تنجیم در نظر گرفت. بر این اساس پرسش اصلی این مقاله این است که کارکرد تنجیم در طب جالینوسی چیست؟ در این تحقیق از روش تاریخی به منظور توصیف و تحلیل داده‌ها استفاده شده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد تنجیم در پیوند با رویکرد درمانی جالینوسی به‌ویژه در دو بخش علت‌یابی و درمان بیماری اثرگذار بوده است. شواهد عینی تاریخی نیز نشان دهندۀ مقبولیت و کاربرد این ترکیب در جامعۀ دورۀ میانه است.

The effects of Astrology on Galilean Medicine in Medieval Iranian History

The encounter of the medieval society with diseases could be evaluated in three parts: etiology, treatment and prevention. This could be further evaluated in 3 approaches: religious approach, Galenian approach and folk approach.the fundamental of galenian medicine is based on galenian Quadruple mixture. Etiology and treatment in galenian medicine is based on physical examination. The subject of astrology is to define the effects of celestial bodies on sublunary, even though the astrology is usually thought to be about politics and fatalism but according to historical and medical evidence of this era there might be some other usages. The main question of this article is the usage of astrology in galenian medicine. Historical method is used to describe and analyse data in this article. Astrology has some effects in etiology and treatment in galenian medicine and there is some objective historical evidence supporting this theory.