|
|
|
|
تاریخچۀ سنگ لاجورد و نقش علم شیمی در کشف حقایق آن
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
نعمتی آندیا
|
|
منبع
|
تاريخ علم - 1399 - دوره : 18 - شماره : 1 - صفحه:259 -279
|
|
چکیده
|
سنگ لاجورد (lapis lazuli) نام سنگی است که در فلات ایران استخراج می‌شود. خاستگاه اصلی سنگ لاجورد، معادن سرسنگ در سرزمین بدخشان در شمالی‌ترین بخش افغانستان است. این سنگ به رنگ آبی تیره همراه با لکه‌های طلایی پیریت است و از سنگ‌های نیمه‌قیمتی و شناخته شده در عهد ایران باستان و یکی از کالاهای تجاری ایرانیان بود. دانشمندان ایرانی از جمله ابوریحان بیرونی، ابن سینا، خواجه نصیرالدین طوسی، جوهری نیشابوری و غیره در مورد خصوصیات این سنگ و خواص درمانی آن مطالب بسیاری آورده‌اند. هنرمندان ایرانی در سده‌های میانی و اروپایی دورۀ رنسانس از این سنگ به عنوان رنگدانۀ لاجوردی (آبی نیلی) در نقاشی‌های خود استفاده می‌کردند. امروزه از آن برای ساخت جواهرات نیمه‌قیمتی، وسایل تزیینی، نقاشی، آثار هنری و انرژی درمانی استفاده می‌شود. این سنگ را می‌توان با استفاده از روش‌های شناسایی مدرن در علم شیمی بررسی کرد. شیمی‌دانان با استفاده از روش‌های ftir ، xrd، sem، eds، sr، pixe و ترکیب آنها با یکدیگر، می‌توانند ساختار، مبدا، سن، ریخت‌شناسی، ناخالصی، اجزای تشکیل‌دهنده و تاریخ این سنگ را تعیین کنند.
|
|
کلیدواژه
|
روش‌های شناسایی، سنگ لاجورد، سنگ نیمه قیمتی، شیمی، کانی‌شناسی، لاپیس لازولی
|
|
آدرس
|
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی, پژوهشکده دانشنامه نگاری, گروه علوم پایه, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
andyanemati@yahoo.com
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
The History of Lapis Lazuli and the Role of Chemistry in Discovering its Reality
|
|
|
|
|
Authors
|
Nemati Andya
|
|
Abstract
|
Lapis lazuli, a stone named that extracted in the Iranian plateau. The main source of Lapis lazuli is SarI Sang mines in Badakhshan province in northeast Afghanistan. The stone is dark blue with golden pyrithic spots and a semiprecious stone known in the ancient Persia and is one of the Persian exportation to the world. Many Iranian scholars, including Abu Reyhan Biruni, Ibn Sina, Khaje Nasiraldin Tusi, Johari Neishabouri, etc., have mentioned many of the characteristics of this stone and their healing properties. Iranian artists in the middle age and the renaissance European artists used the stone as a lagoon color (blue indigo) in their paintings. Today, the stone is used to make semiprecious gems, decorative items, paintings, and artistic works and energy therapies. This stone can be studied using modern characterization methods in chemistry. Chemists using FTIR, XRD, SEM, EDS, SR, PIXE methods and combination of them, can determine the structure, source, age, morphology, impurity, composition and history of lapis lazuli
|
|
Keywords
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|