جهان‌شناسی در عجایب‌نگاری‌ها

جهان‌شناسی و مسالۀ نظم حاکم بر جهان از موضوعاتی است که عالِمان علوم مختلف ازجمله عجایب‌نگاران در تمدن اسلامی به آن پرداخته‌اند. پرسش اصلی این پژوهش این است که عجایب‌نگاری‌ها، از حیث جهان‌شناسی و نشان دادن نظم حاکم بر جهان چگونه عمل کرده‌اند؟ در این پژوهش با روش توصیفیتحلیلی تلاش شده است به‌منظور دریافت درک صحیح از جهان‌شناسی در عجایب‌نگاری‌ها، در گام نخست، به جهان، جهان‌شناسی و عجایب‌نگاری در تمدن اسلامی پرداخته و سپس اجزا و عناصر شناخت جهان در این متون بررسی و تحلیل‌ شود. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که جهان‌شناسی در عجایب‌نگاری‌ها تلفیقی از آراء مختلف است، اما موضوع مهم، مسالۀ وحدت مبدا هستی، پیوستگی عالم خلقت و جاری بودن عظمت و قدرت باری‌تعالی در مخلوقات است.

Cosmology in the Writing of Marvels (ʿAdjāʾib Nāma/ʿAdjāʾib alMakhlūqāt)

Cosmology and the question of the ruling order of the universe are the subjects which the scholars of various sciences, including the wonders writings, have been addressing. The main question of this study is that how behaved wonders of creation, in terms of cosmology, and showing the order of the world? In this research, a descriptive analytic method has been tried to obtain an accurate understanding of cosmology in the writing of marvels, in the first step, the world, cosmology and ʿAdjāʾib literature in Islamic civilization are addressed, then Components and elements of world knowledge in this texts are studied and analyzed.The results of the research show that Cosmology in the wonders of creation (ʿAdjāʾib Nāmah/Makhlūqāt) is a combination of different opinions, but the important thing is the issue of unity of origin, the continuity of the universe of creation and the flow of greatness and power of god (Allāh) in the creatures