طبایع چهارگانه و تاثیرشان در رویا از نگاه متکلمان
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
مینایی فاطمه
|
|
منبع
|
تاريخ علم - 1395 - دوره : 14 - شماره : 2 - صفحه:239 -255
|
|
چکیده
|
طبایع چهارگانه عبارت است از گرمی و سردی و تری و خشکی که به گمان معتقدان به آنْ همۀ اجسام عالم از جمله بدن انسان از آنها تشکیل شده است و دگرگونی در ترکیب آنها بر وضع بدن و کارکردهایش اثر می‌گذارد. رویا دیدن یکی از این کارکردهاست که ماهیت آن با تغییر طبع بدن تفاوت می‌یابد. متکلمان مسلمان مواجهه‌های مختلفی با مفهوم طبایع چهارگانه داشته‌اند. شدیدترین مخالفت با مفهوم طبع و تاثیر طبایع چهارگانه در رویا را در کلام اشعری می‌یابیم. در مقابل، طیف گوناگونی از متکلمان (از جمله بعضی معتزله، شیخ مفید از شیعه، ماتریدی و ابن‌حزم) طبایع چهارگانه را پذیرفته و بعضی به تاثیر طبایع در خواب‌ها تصریح کرده‌اند. در این مقاله، پس از طرح تصویری کلی از گفتار مخالفان و موافقان طبایع در میان متکلمان، دلایل اصلی مخالفت و موافقت اهل کلام با طبایع چهارگانه بررسی می‌شود و سپس در پیوند با این رویکردها گزارش و تحلیلی از بحثهای متکلمان در بارۀ تاثیر طبایع در رویا می‌آید.
|
|
کلیدواژه
|
رویا، طبع، طبیعت، طبایع چهارگانه، کلام، مزاج
|
|
آدرس
|
بنیاد دائره المعارف اسلامی, گروه کلام و فرق, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
fminayi@gmail.com
|
|
|
|
|
|
|