رویکردی طبیعت‌گرایانه به تاریخ‌نگاری علم: مطالعۀ موردی داروین
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
صمدی هادی
|
|
منبع
|
تاريخ علم - 1395 - دوره : 14 - شماره : 1 - صفحه:59 -78
|
|
چکیده
|
یافته‌های علوم شناختی به نحو روزافزونی نشان می‌دهند که تمثیل‌ها و استعاره‌ها نقشی اساسی در شناخت انسان بازی می‌کنند. دانشمندان نیز از این قاعده مستثنی نیستند و بنا بر این استعاره‌ها و تمثیل‌ها در علم نیز نقشی اساسی دارند. هرچند فیلسوفان علم چند دهه‌ای است که به این نقش پرداخته‌اند اما مورخان علم، با ذکر چند استثنا در چند سال اخیر، این نقش را نادیده گرفته‌اند. دعوی نوشتۀ حاضر این است که جدی گرفتن نقش تمثیل‌ها و استعاره‌ها در تاریخ علم نگاه نوینی را به گذشته می‌گشاید. به عنوان نمونه‌ای از این نحو تاریخ‌نگاری پس از اشاره‌ای به کار یکی از مورخان حاضر که این نحوۀ تاریخ‌نگاری را به کار گرفته است اشاره‌ای جرئی‌نگرانه‌تر به بخش کوچکی از کار داروین جوان خواهد شد. سپس برهمین مبنا از این نظر دفاع خواهد شد که فهم گذشته تنها با نگاه امروزین ممکن است و ترس از تاریخ‌نگاری به سبک ویگی تنها مانعی بر فهم گذشته فراهم می‌کند. و در انتها از این نگاه دفاع می‌شود که با اتخاذ چنین نگاهی راه برای استفاده از تاریخ علم برای برساختن برخی فرضیه‌ها در علم رایج باز می‌شود.
|
|
کلیدواژه
|
استعاره، تاریخ‌نگاری، تمثیل، داروین، طبیعت‌گرایی
|
|
آدرس
|
دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات, گروه فلسفه علم, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
samadiha@gmail.com
|
|
|
|
|
|
|