|
|
|
|
طبقه‌بندی گیاهان در تمدن اسلامی: ملاحظاتی در باب برخی مفاهیم
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
مهری فاطمه
|
|
منبع
|
تاريخ علم - 1394 - دوره : 13 - شماره : 2 - صفحه:251 -277
|
|
چکیده
|
برای بررسی دانش گیاه‌شناسی در تمدن اسلامی، سه دسته متن از اهمیت بیشتری برخوردارند: «کتاب‌النبات»ها، «کتاب‌الفلاحه»ها و «کتاب‌الادویه»ها یا آن دسته از متون پزشکی که عموماً بخش عمده‌ای از آن‌ها به گیاهان اختصاص دارد. هر دسته از این متون مطالب خود را به شیوه و ترتیب ویژه‌ای عرضه می‌کنند. بررسی این شیوه‌ها و ترتیب‌ها کمک می‌کند حتی آنجا که مولفان این متون به روشنی از طبقه‌بندی گیاهان سخنی نگفته‌اند، بتوان در بارۀ منطق اندیشیدن آنان به انواع و اجناس مختلف گیاهان سخن گفت. اما در یک سطح تحلیل دیگر، و این بار با تمرکز بر گزاره‌های به‌کار رفته در این متون برای توصیف هیئت کلی گیاهان، می‌توان نشان داد برخی مفاهیمِ بدیهی یا مفروض پنداشته‌شده که در شکل‌گیری این طبقه‌بندی‌ها نقش دارند، خود نیازمند تدقیق بیشتر هستند. ما در این مقاله می‌کوشیم با به دست دادن مثال‌هایی از هر دو رویکرد، نشان دهیم تحلیل دقیق‌تر این متون نیازمند توجه همزمان به این هر دو سطح است. بدین منظور برخی از مهم‌ترین متون گیاه‌شناسانه تا سدۀ 7ق را بررسی کرده‌ایم
|
|
کلیدواژه
|
طبقه‌بندی، کتاب‌الادویه، کتاب‌الفلاحه، کتاب‌النبات، گیاهان
|
|
آدرس
|
دانشگاه شهید بهشتی, گروه زبان و ادبیات فارسی, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
f_mehri@sbu.ac.ir
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Classification of Plants in the Islamic Civilization: Consideration on Some Concepts
|
|
|
|
|
Authors
|
Mehri Fateme
|
|
Abstract
|
In studying botany in the Islamic civilization three groups of texts are worthy of mention: plant books (Kutub alNabāt), agriculture books (Kutub alFalāḥa), and pharmacopoeia (Kutub alAdwīya). The last group consists of some medical books containing a major part on medicinal plants. In each group of these texts the content has been presented by specific methods and arrangements. Even if the authors remain silent about their methods of classification of the plants, one can have some idea, by scrutinizing these methods and arrangements, of the way these texts think about diverse species and genera of plants. However, in another level of analysis, if we focus on the way these texts describe the general features of the palnts, we can show that some concepts which play a role in the constitution of these classifications, and are taken as evident or as given, are in need of a better scrutiny. Based on some examples, this article tries to show that in order to achieve a more accurate analysis it is necessary to take into account both levels. For this purpose the canon of botany till 14th century will be studied.
|
|
Keywords
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|