داورین «ما» و داورین «آنها» گزارشی از ترجمه‌های فارسی کتاب پیدایش گونه‌ها اثر چارلز داروین

کتاب تاثیرگذار پیدایش گونه‌ها یکی از مهم‌ترین آثار چارلز داروین در سال 1859 منتشر و به سرعت در میان اندیشمندان سراسر دنیا دست به دست و به یازده زبان زنده ترجمه شد. در این میان «ما» نیز در مواجهه با این کتاب، با تاخیری قابل توجه، از سال 1318 شمسی بدین سو، ترجمه‌هایی به فارسی داشته‌ایم. هدف نگارنده کاوش تطبیقی در این ترجمه‌هاست؛ تا از رهگذر چنین نگره‌ای بتوان نوعی مواجهه را میان «ما» و «آنها» بازجست. ادعا این است که در فقدان ترجمۀ کامل و دقیق از متن اصلی کتاب، همواره با کژ اندیشی و سوء فهم نسبت به چارچوب اصلی اندیشه داروین روبه‌رو بوده‌ایم؛ این نحوۀ مواجهه، عللی دارد که در این مقاله، به اجمال بررسی شده است. در اینجا ضمن معرفی و گزارش کتاب شناسانه ترجمه‌های فارسی و عربی، این ترجمه‌ها با ویراست اول و ششم انگلیسی کتاب مقابله و برخی از تفاوت‌ها و مشابهت‌ها به دست داده شده است.

“Our” Darwin and “Their” Darwin: a Review on Persian Translations of Charles Darwin’sOn the Origin of Species

On the Origin of Species,the most influential among Charles Darwin’s works, was published in 1859 and became wellknown and was translated into 11 languages in a short time. Nevertheless the book was not translated into Persian until 1939/1318. This paper tries to make a comparative study on the Persian translations to explain the encounter between “us” and “them”. This paper claims that in the absence of the complete precise translation of the book, “we” always misunderstand Darwin’s Theory. In this article, Persian and Arabic translations of the book are reviewed and their similarities and differences with the English editions, especially the first and the 6th editions, studied.