|
|
|
|
نورالعیون زرین‌دست و منابع آن
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
کرامتی یونس
|
|
منبع
|
تاريخ علم - 1394 - دوره : 13 - شماره : 1 - صفحه:81 -113
|
|
چکیده
|
ابوروح محمّد بن منصور جرجانی مشهور به زرّین‌دست در 480ق کتاب نورالعیون را در چشم‌پزشکی برای افراد غیرمتخصص و نیز افرادی که قصد دارند مقدمات پزشکی را فراگیرند اما عربی نمی‌دانند به فارسی و به شیوۀ پرسش و پاسخ نوشت. مقایسۀ این اثر با مهم‌ترین آثار چشم‌پزشکی پیش از آن حاکی است که زرین‌دست، اساس کار خود را کتاب تذکره الکحالین علی بن عیسی کحال قرار داده و با اعمال تغییراتی چشم‌گیر در ساختار کلان و خرد این اثر، و افزودن مطالبی از دو منبع مهم علی بن عیسی، یعنی کتاب العشر مقالات فی العین و کتاب دوم الحاوی فی الطب و احتمالاً منابعی دیگر و نیز تجربیات خود (به ویژه در عرصۀ جراحی) اثری نو پدید آورده است.
|
|
کلیدواژه
|
ابوروح محمّد بن منصور جرجانی، تذکره الکحالین، الحاوی فی الطب، حنین بن اسحاق، زرّین‌دست، علی بن عیسی کحال، کتاب العشر مقالات فی العین، محمد بن زکریای رازی، نورالعیون
|
|
آدرس
|
دانشگاه تهران, پژوهشکدۀ تاریخ علم, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
ykaramati@ut.ac.ir
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Zarrīn Dast’s Nūr alʿUyūn and its Sources
|
|
|
|
|
Authors
|
|
|
Abstract
|
Abū Rūḥ Mūḥammad ibn Manṣūr Jurjānī, known as Zarrīn Dast (golden handed) wrote his Nūr alʿUyūn in 1087 AD/480 AH for the nonspecialist and those interested in the elements of medicine without knowing Arabic. A comparison of this book with the most importants texts on ophtalmogy written before it shows that the author has based his work on Tadhkira alKaḥḥālīn by ʿAlī ibn ʿĪsā, introducing some important changes in the general plan as well as details of Ibn ʿĪsā’s book, and adding some material form ʿAlī ibn ʿĪsā’s main sources, i.e., The Book of the Ten Treatises on the Eye by Ḥunayn ibn Isḥāq and the second Book of Razi’s Continens. Some parts of the book are based upon the author’s personal clinical observations. In this way he has creatd a new work, especially in the field of ocular surgery.
|
|
Keywords
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|