بررسی وضعیت موجود و مطلوب عوامل موثر بر مشارکت دانشگاه های علوم پزشکی در توسعه دوره های m‌ooc از دیدگاه خبرگان آموزش مجازی

مقدمه: عوامل زیادی بر مشارکت دانشگاه ها در توسعه دوره های موک تاثیرگذار است. پژوهش حاضر با هدف مقایسه وضعیت موجود و مطلوب عوامل موثر بر مشارکت دانشگاه های علوم پزشکی در توسعه دورههای موک از دیدگاه خبرگان و متخصصین آموزش مجازی دانشگاه های  علومپزشکی انجام شده است.روش ها: تحقیق توصیفی پیمایشی در سال 1401-1400  بر روی 206 نفر از خبرگان آموزش مجازی دانشگاه های علوم پزشکی ایران انجام شد. ابزار پژوهش، پرسشنامه ی محقق ساخته شامل 27 گویه با مقیاس لیکرت 5 گزینهای بود. روایی ابزار با روش تحلیل محتوا (cvi=93.95, cvr=0.79) و پایایی آن با آلفای کرونباخ 0/94 تایید شد. داده ها از طریق آزمون های  tزوجی، t مستقل و anova و با استفاده از نرمافزار آماری spss نسخه 21 تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: مقایسه وضعیت موجود و مطلوب مولفه ها نشان دادکه وضعیت موجود به طور معناداری در  مولفه های فرهنگی (t=32/54 ،p<0/001)، ساختاری (t=31/47 ،p<0/001)، سیاسی (t=32/05 ،p<0/001)، و نیروی انسانی(t=34/66 ،p<0/001)، کمتر از میزان مطلوب بوده است. در بررسی وضعیت موجود گویه ها، میانگین نمره برگزاری جشنواره های ملی (0/92±1/67)، تشویق فعالیت های برجسته (0/82±1/67)، احساس تعلق و عضویت اساتید به عنوان عضوی از توسعه دهندگان موک (0/95±1/77)، وجود مکانیسم های انگیزشی برای اساتید (1/01±1/82) و نیروهای ستادی (131±1/82) کمترین امتیاز را داشتند. همچنین میانگین نمرات گویه های توزیع عادلانه قدرت (1/02±1/94) و سودآوری مناسب (1/06±1/89) نیز پائین بودند. در بررسی وضعیت مطلوب، شرکت کنندگان  بر پشتیبانی مراکز توسعه آموزش مجازی (0/66±4/66)، توانمندسازی اساتید (0/74±4/65)، مکانیسم های انگیزشی (55/79±4/0)، و تدوین شاخص و راهنما (0/79±4/54)، بیشترین تاکید را داشتند.نتیجه گیری: با توجه به نتایج این مطالعه می توان گفت توسعه دوره های موک امری چند بعدی است. تعیین مکانیسم های انگیزشی، ارتباط تعاملی متولیان موک با دانشگاه های علوم پزشکی، توجه به توزیع عادلانه قدرت در توزیع منابع و اختیارات و ایجاد اهداف و منافع مشترک در ایجاد حس یکپارچگی و هم افزایی بین فعالیت ها موثر و ضروری به نظر می رسد.

investigating the current and desired status of factors influencing the medical universities’ participation in the development of moocs from the virtual education experts’ viewpoints

introduction: various factors influence the rate of universities` participation in the development of massive open online courses  (moocs). this research has been done to compare the current and desired status of factors affecting the participation of medical schools in the development of moocs from the virtual education experts’ points of view in iranian medical universities.        methods: this descriptive study was conducted on 206 experts of virtual education in iranian medical universities in 2021-2022  .reseach tool includes a questionnaire consisted of 28 questions on a 5-point likert scale with a cut-off point of 3. the validity of the tool was confirmed using cvr and cvi content analysis, and reliability was confirmed using internal consistency and cronbach’s alpha with a value of 0.949. data were analyzed using paired t-test, independent t-test, and anova through spss version 21.results: the comparison between the current and desired status of the components revealed significant differences in the cultural components (p<0.001, t=32.54), structural components (p<0.001, t=31.47), political components (p<0.001, t=32.05), and human resources (p< 0.001, t=34.66). the current situation was found to be below the expected level (desired state). in evaluating the items, the lowest scores were related to holding national festivals(1.67±0.92), encouraging prominent activities(1.67±0.82), the sense of belonging and membership of the national mooc (1.77±0.95), the existence of motivational mechanisms for teachers (1.82±1.01) and educational experts (1.82±1.13) (p<0.001). in addition, attention to fair power distribution(1.94±1.02) and appropriate profitability (1.89±1.06) had the lowest average scores. investigating the  desired status, support services of virtual development centers(4.66±0.66), faculty development (4.65±0.74), motivational mechanisms (4.0±55.79), and compilation of educational indicators and guidelines (4.54±0.79) had the highest averages.conclusions: based on results, the development of moocs encompasses multiple dimensions. it seems that determining |motivational mechanisms, the interactive relationship between e-learning policy-makers and universities of medical sciences, fair distribution of power and resources, and the creation of common goals and roadmap to promote integration and synergy in effective and efficient activities is necessary.