طراحی و اعتبارسنجی مدل تاب ‌آوری تجمعات انبوه انسانی با راهبرد سلامت، ایمنی و محیط‌ زیست

سابقه و هدف: در تجمعات انبوه سلامت مشارکت‌ کنندگان ممکن است مورد تهدید قرار بگیرد و عدم توجه به این موضوع می‌تواند پیامدهای ناگواری برای آن‌ها به همراه داشته باشد. مطالعه حاضر باهدف طراحی و اعتبارسنجی مدل تاب‌آوری تجمعات انبوه انسانی با راهبرد سلامت، ایمنی و محیط‌زیست انجام شد. روش کار: مطالعه حاضر یکی از انواع مطالعات کاربردی می‌باشد که در دو مرحله شامل گردآوری اطلاعات و طراحی پرسشنامه و تحلیل اطلاعات به روش تلفیق ابزار دیمتل  و ای ان پی (روش دنپ) انجام شد. در مرحله دوم از هفت گام مراحل تکنیک دنپ استفاده شد. همچنین در مرحله محاسبه ماتریس ارتباط مستقیم در تکنیک دنپ برای ارزیابی روابط میان معیارها از نظرات خبرگان با استفاده از طیف رتبه بندی 0 تا 4 انجام گردید. یافته ها: بر اساس نتایج مطالعه حاضر چهار بعد تاب‌آوری در تجمعات انبوه شامل شاخص‌های آسیب‌پذیری ، شدت بحران، احتمال بروز بحران و شدت بحران شناسایی شدند. همچنین نتایج سوپر ماتریس‌های موزون نشان داد که در شاخص‌های آسیب‌پذیری، توانمندی، احتمال بروز بحران و شدت بحران به ترتیب معیار عدم امکان اجرای قوانین در شرایط خاص اضطراری، مشارکت زوار در اجرای برنامه‌های ارتقاء سلامت، وجود سازه‌های ناپایدار و ناایمن و نقص امکانات حمل‌ونقل جهت افراد سالمند و ناتوان جسمی بالاترین وزن را به خود اختصاص داده‌اند.نتیجه گیری: برای بررسی و برنامه‌ریزی تشکیل و برگزاری تجمعات انسانی با اهداف مقدس و اعتقادی لازم است ارزیابی‌های ریسک و تاب‌آوری در منطقه موردنظر انجام گیرد تا بتوان با به دست آوردن نقاط ضعف آن نسبت به اصلاح آن‌ها اقدام گردد. اجرای این مدل‌ها می‌تواند به ما کمک کند که مهم‌ترین نقطه‌ضعف در افزایش ریسک تجمعات چیست و بهترین روش برای کاهش آن و افزایش تاب‌آوری منطقه برای برگزاری این تجمعات کدام است.

design and validation of the resilience model of mass human gatherings with health, safety and environment strategy

background and aim: in mass gatherings, participants' health may be threatened, and failure to pay attention to this issue can have unfortunate consequences for them. therefore, the present study was conducted with the aim of designing and validating the resilience model of mass human gatherings with the health, safety and environment strategy.methods: the present study is one of the types of applied studies, which was conducted in two stages, including data collection, questionnaire design, and data analysis by combining dematel and anp tools (denap method). in the second step, the seven steps of denep technique were used. also, at the stage of calculating the direct correlation matrix in the denap technique, to evaluate the relationships between the criteria, the opinions of experts were used using a rating scale of 0 to 4.results: based on the results of the present study, four dimensions of resilience were identified in mass gatherings, including indicators of vulnerability, severity of crisis, probability of occurrence of crisis and severity of crisis. also, the results of the weighted supermatrices showed that in the indicators of vulnerability, capability, probability of crisis and severity of the crisis respectively, the criteria of the impossibility of implementing laws in special emergency conditions, the participation of visitors in the implementation of health promotion programs, the existence of unstable and unsafe structures, and the lack of transportation facilities and the transfer for the elderly and physically disabled have the highest weight.conclusion: to investigate and plan the formation and holding of human gatherings with sacred and religious purposes, it is necessary to carry out risk and resilience assessments in the target area so that it can be corrected by finding its weak points. the implementation of these models can help us find out what is the most important weakness in increasing the risk of gatherings and what is the best way to reduce it and increase the resilience of the region to hold these gatherings.