تکنیک بازرسی بر مبنای ریسک و سودمندی های اجراء آن در بهبود سیستم مدیریت فرآیندی صنایع نفت، گاز و پتروشیمی: مطالعه مروری

سابقه و هدف: در صنایع فرآیندی با توجه به حوادث بوقوع پیوسته که غالباً منجر به فوت و خسارات شدید به تجهیزات و محیط‌زیست گردیده است به دنبال روشی هستند که با اجراء‌ آن  بتوانند به‌صورت یکپارچه و برنامه‌ریزی‌شده از وقوع این حوادث به‌طور موثر پیشگیری و یا از شدت و احتمال آن‌ها بکاهند. هدف از این مطالعه بررسی تکنیک بازرسی بر مبنای ریسک و سودمندی‌های اجراء آن در بهبود سیستم مدیریت فرآیندی صنایع نفت، گاز و پتروشیمی بود.روش‌ بررسی: در این مطالعه مروری که از نوع توصیفی گذشته‌نگر بود ابتدا کلیدواژه‌های مرتبط با عنوان پژوهش که شامل بازرسی برمبنای ریسک، مدیریت ریسک، احتمال وقوع ازکارافتادگی، پیامد وقوع ازکارافتادگی، آنالیز ریسک، مدیریت فرآیند، نگهداری و تعمیرات بر مبنای ریسک، مدیریت خوردگی، ایمنی فرآیند و مدیریت یکپارچگی دارائی بود انتخاب و سپس در پایگاه‌های اطلاعاتی داخلی و خارجی science direct, pubmed, google scholar, sid, google search, magiran, civilica و  scopus بدون محدودیت زمانی مورد جستجو قرار گرفتند. سپس یافته‌ها و نتایج پژوهش‌های تاییدشده استخراج و تجزیه‌وتحلیل شدند. درنهایت نتیجه‌گیری و جمع‌بندی در خصوص تاثیر مزایای این روش در بهبود سیستم مدیریت فرآیندی موردبررسی قرار گرفت.یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد مزایای به‌کارگیری بازرسی برمبنای ریسک در 11دسته: کسب‌وکار(اقتصادی)، عملیات اثربخش، مدیریت ریسک،‌ مدیریت بازرسی اثربخش، مدیریت یکپارچه خوردگی و دارائی‌ها، صلاحیت و دانش کارشناسان، سلامت، ایمنی و محیط‌زیست ، تطابق با استاندارهای مبتنی بر ریسک و ایمنی ، ایمنی فرآیند،‌ انتظارات اجتماعی و الزامات قانونی و قضایی طبقه‌بندی ‌شدند. با توجه به مزایای ذکرشده،‌ بازرسی برمبنای ریسک، می‌تواند زمینه را برای اجرائی کردن سیستم‌های مدیریت فرآیندی در صنایع نفت،گاز و پتروشیمی ایجاد کند.نتیجه‌گیری: مطابق یافته‌ها به‌کارگیری بازرسی برمبنای ریسک در صنایع نفت،‌ گاز و پتروشیمی مزایای متعددی را به دنبال خواهد داشت. بنابراین پیاده‌سازی و اجراء بازرسی بر مبنای ریسک در صنایع مذکور می‌تواند باعث افزایش قابلیت کارکرد تجهیزات و بهبود سیستم مدیریت فرآیندی گردد.