بررسی عوامل موثر بر استفاده از کلاه ایمنی در بین موتورسواران شهر اردبیل در سال 1398

سابقه و هدف: طبق آمار سازمان جهانی بهداشت، ایران ازجمله کشورهایی است که آمار بالای مرگ‌ومیر ناشی از تصادفات جاده‌ای را دارد (به ازای هر 100 هزار وسیله نقلیه 75 نفر فوتی) و در این بین 51 درصد تلفات سوانح رانندگی در ایران مربوط به موتورسواران است. استفاده از کلاه ایمنی می‌تواند صدمات و مرگ‌ومیر ناشی از حوادث موتوری را کاهش دهد. این مطالعه با هدف تعیین عوامل موثر بر استفاده از کلاه ایمنی در بین موتورسواران شهر اردبیل انجام شد.روش‌بررسی: این مطالعه توصیفی مقطعی روی 350 نفر از موتورسواران شهر اردبیل انجام گرفت. نمونه‌گیری به روش خوشه‌ای تصادفی انجام شد. ابزار مورد بررسی پرسشنامه مدل مراحل تغییر پروچسکا بود. داده‌ها با آمارهای توصیفی و تحلیلی (آزمون کای مربع و رگرسیون لجستیک و اوردینال) با استفاده از نسخه 20 نرم‌افزار spss مورد تحلیل قرار گرفت.یافته‌ها: تعداد 44 نفر (12.6%) از کلاه ایمنی استفاده می‌کردند (طبق مراحل تغییر، در مرحله عمل و حفظ قرار داشتند.) تعداد 249 نفر (71.2%) در مرحله غیرفعال (پیش تفکر و تفکر) قرار داشتند. بین افزایش سن با مراحل تغییر (0.008= p) و وضعیت تاهل با مراحل تغییر (0.04= p) ارتباط معنی‌داری وجود داشت. تعادل تصمیم‌گیری با (0.001= p) و (0.097= β) و فرایندهای رفتاری تغییر با (0.001 = p) و (0.041= β) قوی‌ترین پیش‌بینی کننده‌های استفاده از کلاه ایمنی بودند. همچنین موقعیت‌های منفی عاطفی با (0.019= p)  و (0.096 = β) به‌عنوان قوی‌ترین زیرسازه اغوا و کاهش خودکارآمدی برای استفاده از کلاه ایمنی در بین جمعیت مورد مطالعه بود.نتیجه گیری: با توجه به نتیجه تحقیق، میزان استفاده از کلاه ایمنی پایین می‌باشد ولی با توجه به اینکه درصد قابل ملاحظه ایی از جمعیت مورد مطالعه در مرحله آمادگی برای تغییر قرار دارند می‌توان با اجبار استفاده از کلاه ایمنی از یکطرف و از طرف دیگر با بهبود فرایندهای رفتاری تغییر ازجمله رهاسازی اجتماعی و شایسته سازی متقابل و کنترل محرک این افراد را به مرحله عمل و حفظ (استفاده از کلاه ایمنی) رهنمون کرد. how to cite this article:shahbazzadeh f, narimani s, ahmadi sh, anvari z. factors affecting the use of helmets among motorcyclists in ardabil city 2019. j saf promot inj prev. 2019; 7(3):1317.