استفاده از تکنیک‌های اقتصادسنجی جهت تخمین روند مصدومان تصادفات جاده‌ای

سابقه و هدف: حوادث ترافیکی جاده‌ای در ایران، مسئله بسیار مهمی است که توسعه اقتصادی را محدود و از عوامل اصلی تهدید سلامت و امنیت افراد جامعه می‌باشد. آمارهای ارائه‌شده نشان می‌دهد که پس از بیماری‌های قلبی و عروقی، حوادث ترافیکی دومین عامل مرگ در گروه‌های سنی مختلف است، که این امر پیش‌بینی در این حوزه را اهمیت بخشیده است.روش بررسی: در این تحقیق با استفاده از آمار مصدومان ترافیکی بین فروردین 1388 تا اسفند 1394 که  در استان‌های گلستان، مازندارن، گیلان و  اردبیل، به پزشکی قانونی ارجاع شده‌اند و با استفاده از متدلوژی باکس جنکینز که یکی از پیشرفته‌ترین روش‌ها پیش‌بینی و آینده‌پژوهی در حوزه سیستم‌های سلامت است،  به پیش‌بینی تعداد مصدومین به تفکیک استان‌ها ، برای سال‌های 1395 تا 1398 پرداخته شد.یافته‌ها: نتایج تحقیق نشان داد که الگوی سری زمانی مناسب برای پیش‌بینی مصدومین گلستان (arima(4,2,4، مازندران ( arima(3,1,5، گیلان( arima(3,1,4 و اردبیل(arima(5,1,2  می‌باشد، همچنین درصد میانگین قدر مطلق  خطا که برای استان گلستان 0.114، استان مازندارن0.064، استان گیلان0.078 و استان اردبیل0.1250 به دست آمد. که نشان از دقت بالای متدلوژی باکس جنکینز در پیش‌بینی تعداد مصدومان ترافیکی به‌خصوص در استان مازندارن و گیلان دارد. مقادیر پیش‌بینی‌شده  برای سال‌های 1395 تا 1398  نشان داد تعداد مصدومان ترافیکی در استان گلستان در حال افزایش و در استان‌های مازندارن، گیلان و اردبیل در حال کاهش است.نتیجه‌گیری: دقت بالای روش متدلوژی باکس جنکینز نشان می‌دهد که روشی مناسب در دست کارشناسان و مدیران برای پیش‌بینی‌ها در حوزه مصدومین ترافیکی در استان‌های گلستان، گیلان، مازندارن و اردبیل است. کاهش مصدومین در  مازندارن، گیلان و اردبیل در آینده  نشان‌دهنده حرکت رو به بهبود رفتار سیستم حمل‌ونقل در این استان‌ها می‌باشد، همچنین استان گلستان به سمت افزایش مصدومین حوادث ترافیکی حرکت می‌کند که نیازمند برنامه‌ریزی مجدد جهت کاهش تصادفات در این استان می‌باشد.