بررسی اثرات پسماندهای دارویی بر محیط زیست و سلامت انسان ( مطالعه مروری سیستماتیک )

سابقه و هدف: پسماندهای دارویی که شامل طیف وسیعی از آنتی بیوتیک ها، مسکنها و داروهای سرطانی هستند باعث آلودگی محیط زیست و اختلال در عملکرد طبیعی اکوسیستم‌ها می‌شوند. هدف این مطالعه بررسی اثرات پسماندهای دارویی بر محیط زیست و سلامت انسان به صورت مروری سیستماتیک بود.روش بررسی: پژوهش حاضر یک مطالعه مروری نظام‌مند  بود. این پژوهش با جستجو در پایگاه‌های اطلاعاتی ساینس دایرکت، مد لاین، پاب مد، گوگل اسکولار، اس.آی.دی، اسپرینگر، اسکوپوز با استفاده از کلید واژه‌های پسماندهای دارویی، محیط زیست، زباله‌های خطرناک و سلامت انسان‌ها در فاصله زمانی بین سال‌های 2000 تا 2018 صورت گرفت.نتایج: مرور نظامند مطالعات مختلف بیانگر ریسک‌های زیست محیطی و اثرات مخرب پسماندهای دارویی می‌باشد. از بین 40 مقاله‌ی مرتبط با اثرات زیست محیطی پسماندهای دارویی، 20 مقاله با قابلیت اطمینان و معناداری بالا، 15 مقاله با درجه معناداری متوسط و 5 مقاله با قابلیت اطمینان پایین اثرات پسماندهایی دارویی بر سلامت انسان‌ها از جمله مرگ و میر، شیوع بیماری‌های تنفسی و ریه، بیماری سرطان و اثرات منفی بر روی خاک، محصولات کشاورزی و آب‌های سحطی را نشان دادند.نتیجه‌گیری: شواهد پژوهشی بیانگر اثرات زیست محیطی مخرب پسماندهای دارویی (آب های سطحی و زیرزمینی، گیاهان، خاک و محصولات کشاورزی و آبزیان)، آسیب‌های جدی به سلامتی افراد (بیماری‌های تنفسی، سرطان، اختلالات عصبی) و انتقال به زنجیره‌هایی غذایی میباشد. با اینحال این شواهد نیازمند ارزیابی دقیق تر و جامع‌تری میباشد تا نتایج با اطمینان بیشتری مورد تفسیر قرار گیرد.