تاثیر برنامه آموزش ارتقای سلامت بر سبک زندگی نوجوانان مبتلا به تالاسمی ماژور

مقدمه: امروزه بهبود سبک زندگی و ارتقای سلامت یک نیاز اساسی برای جامعه بشری است. پژوهش حاضر باهدف تعیین تاثیر برنامه آموزش ارتقای سلامت بر سبک زندگی نوجوانان مبتلا به تالاسمی ماژور انجام شد.روش کار: پژوهش حاضر یک مطالعه نیمه تجربی تک گروهی از نوع قبل و بعد می باشد که بر روی 34 نفر از نوجوانان مبتلا به تالاسمی تحت درمان در بیمارستان طالقانی گنبدکاووس انجام شد. مداخله آموزشی در قالب یک برنامه ارتقای سلامت در ابعاد تغذیه، فعالیت فیزیکی و مدیریت استرس در پنج مرحله طراحی و در شش جلسه آموزشی 60 دقیقه ای، در طی 3 هفته در دو گروه آموزشی 17 نفری با هدف ایجاد تغییرات مثبت در سبک زندگی نوجوانان اجرا شد. سبک زندگی نوجوانان در ابعاد تغذیه، فعالیت فیزیکی و مدیریت استرس در سه مرحله ی قبل از آموزش، بلافاصله و یک ماه پس از مداخله آموزشی با استفاده از پرسشنامه استاندارد رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت (hplp ii) مورد ارزیابی قرار گرفت. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار spss نسخه 17 و آزمون اندازه گیری های مکرر انجام شد.یافته ها: میانگین و انحراف معیار نمرات حاصل از بررسی سبک زندگی نوجوانان مبتلا به تالاسمی ماژور در سه زمان قبل از آموزش، بلافاصله و یک ماه بعد از مداخله آموزشی به ترتیب 89/2 ± 17/34، 4/3 ± 79/38 و 5/3 ±7/77 بود. آزمون اندازه گیری های مکرر اختلاف معنی دار را نشان داد (01/0>p). بدین ترتیب فرضیه پژوهش تحت عنوان برنامه آموزش ارتقای سلامت در ابعاد تغذیه، فعالیت فیزیکی و مدیریت استرس بر سبک زندگی نوجوانان مبتلا به تالاسمی ماژور تاثیرگذار است تایید شد.نتیجه گیری: تدوین و اجرای برنامه های آموزش ارتقای سلامت برای نوجوانان مبتلا به تالاسمی ماژور می تواند موجب بهبود رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت و درنتیجه سبک زندگی آنان در ابعاد گوناگون گردد. بنابراین توصیه می شود برنامه آموزش ارتقای سلامت به عنوان یک بخش مهم از برنامه های مراقبتی این بیماران در نظر گرفته شود تا بیماران فعالانه در امر مراقبت از خویش شرکت کرده و در زندگی روزانه به خودکارآمدی دست یابند.

Evaluating the Effect of Health Promoting Education plan on Adolescents’ Lifestyle in patients with Thalassemia Major

Introduction: Today, healthy lifestyle and health promotion is a fundamental need for population in the world. This study was designed to evaluate the effect of the health promoting education plan on adolescents&rsquo; lifestyle with Thalassemia major.Methods: This quasiexperimental study was conducted by one group of 34 adolescents with thalassemia major who were being treated in Taleghani Hospital at GonbadKavoos. Educational interventions (educational plan with five A) were carried out in 6 sessions 60 minutes each session for 3 weeks in two groups of 17 participants. The data collection was done by two questionnaires, demographicclinical information sheet and Health Promoting Lifestyle Profile II&rdquo; (HPLP II) in dimensions of nutrition, physical activity and stress management before education, immediately and one month after an educational intervention. SPSS v.17 software and repeated measures statistics were used for data analysis.Results: The mean score for overall Lifestyle profile in educating dimensions, before, immediately and one month after the intervention were 34.7&±2.89, 38.79&±3.4 and 77.7&±3.5, respectively and showed a significant difference (p<0.01). Therefore, our hypothesis &ldquo;health promoting education plan had an effect on adolescents&rsquo; lifestyle with thalassemia major on the dimensions of nutrition, physical activity and stress management&rdquo; was accepted.Conclusion: Pediatric nurses should prepare and apply educational interventions for adolescents with thalassemia major. These plans can improve their health promoting behaviors in adolescents&rsquo; lifestyle in different dimensions. Therefore, in adolescents with thalassemia major, health promoting plan should be considered as an important part of care &ndash;treatment plan. So that the patients will actively participate in their health care program and access to selfefficacy in everyday living.