مطالعه موقعیت‌های اجتماعی مشکل‌ساز در کودکان با آسیب بینایی و شنوایی و مقایسه آن باکودکان عادی

زمینه و هدف: هدف از انجام پژوهش حاضر مقایسه موقعیت های اجتماعی مشکل ساز در کودکان با آسیب بینایی و شنوایی با کودکان عادی بوده است.روش بررسی: طرح پژوهش حاضر از نوع علیمقایسه ای است. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی دانش آموزان با آسیب بینایی و شنوایی شهرستان رشت در سال تحصیلی 93-1392 بوده است که از میان آنها نمونه ای به حجم 113 نفر (37 دانش آموز با آسیب بینایی، 76 دانش آموز با آسیب شنوایی) به شیوه نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. همچنین 100 نفر دانش آموز عادی که از نظر سن و هوش همتا شده بودند به عنوان گروه مقایسه انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از مقیاس طبقه بندی موقعیت های اجتماعی مشکل ساز (داج، 1990) استفاده شد.یافته ها: نتایج تحلیل واریانس چند متغیری مولفه های موقعیت های اجتماعی مشکل ساز با توجه گروه (عادی، ناشنوا و نابینا) نشان داد که بین گروه ها تفاوت معنی داری وجود دارد (0٫001>p). همچنین نتایج تحلیل واریانس تک متغیری نیز نشان داد که میانگین کودکان نابینا و ناشنوا در مولفه های ورود به گروه همسالان، پاسخ به تحریک شدن، پاسخ به شکست، و انتظارات اجتماعی در سطح(0٫001>p) و مولفه های انتظارات معلم در سطح (0٫01>p) و پاسخ به موفقیت در سطح (0٫05>p) معنی دار بود. کودکان با آسیب بینایی در مولفه پاسخ به تحریک شدن، در مقایسه با سایر مولفه ها، بیشترین مشکل را دارند و تفاوت میانگین کودکان با آسیب بینایی با عادی و کودکان مبتلا به نقص بینایی با کودکان مبتلا به نقص شنوایی در سطح معنی دار بود (0٫001>p).نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش کودکان مبتلا به آسیب بینایی و شنوایی، در مولفه های ورود به گروه همسالان، پاسخ به تحریک، پاسخ به شکست، انتظارات اجتماعی، انتظارات معلم و پاسخ به موفقیت، مشکل دارند. بنابراین بهتر است برنامه های مداخله ای و اثر بخش برای بهبود این مشکلات تدوین گردند.