طراحی الگوی روابط علّی راهبردهای مقابله با استرس با خطرپذیری و رضایت از زندگی در دانش‌آموزان پسر دبیرستانی مقطع اول

زمینه و هدف: دوران نوجوانی و مسائل و مشکلات مربوط به این دوره می‌تواند منجربه استرس شود. پژوهش حاضر با هدف ارائهٔ مدل روابط علّی راهبردهای مقابله با استرس و خطرپذیری با نقش واسطه‌ای رضایت از زندگی در دانش‌آموزان انجام شد. روش‌بررسی: روش پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی مبتنی‌بر روش مدل‌‌‌یابی معادلات ساختاری بود. جامعهٔ آماری پژوهش را تمامی دانش‌آموزان پسر دورۀ متوسطهٔ اول در پایهٔ نهم تشکیل دادند که در نیمسال دوم 98-1397 شهرستان بابل در حال تحصیل بودند. از میان آن‌ها 240 نفر با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای انتخاب شدند و به پرسش‌نامهٔ راهبردهای مقابله‌ای (اندلر و پارکر، 1990)، مقیاس رضایت از زندگی (داینر و همکاران، 1985) و مقیاس خطرپذیری نوجوانان ایرانی‌ (زاده‌محمدی و همکاران، 1390) پاسخ دادند. روش آماری پژوهش، ضریب همبستگی پیرسون و مدل‌‌‌یابی معادلات ساختاری بود که نرم‌افزارهای spss نسخهٔ 22 و amos نسخهٔ 22 استفاده شد. یافته‌ها: ضریب مسیر مستقیم بین راهبردهای مقابله با استرس با خطرپذیری، مثبت و معنادار بود (β=-0/22, p=0/005). همچنین ضرایب مسیر مستقیم بین راهبردهای مقابله با استرس با رضایت از زندگی (0٫001=p، 0٫28-=β) و بین رضایت از زندگی با خطرپذیری (β=-0/50, p=0/001) منفی و معنادار بود. مسیر غیرمستقیم راهبردهای مقابله با استرس بر خطرپذیری با میانجیگری رضایت از زندگی، باتوجه به روش برآورد بوت‌استرپ تایید شد (0٫001>p، 0٫220=β). شاخص‌های نکویی برازش از برازش مطلوب الگو با داده‌های گردآوری‌شده حمایت کردند (χ^2^df=2/87,cfi=0/97 ,gfi=0/98 ,rmsea=0/043 ,agfi=0/95).نتیجه‌گیری: براساس یافته‌های پژوهش، خطرپذیری دانش‌آموزان توسط راهبردهای مقابله‌ای و رضایت از زندگی قابل تبیین است. استفاده از مهارت‌های مبتنی‌بر افزایش رضایت دانش‌آموزان از زندگی می‌تواند درجهت شناسایی وضعیت روانی و راهکارهای مقابله‌ای در شرایط پراسترس به دانش‌آموزان کمک کند.

designing a causal relationships model of coping strategies with risk-taking and life satisfaction in junior high school male students

abstractbackground & objectives: adolescence is an essential and vital period. in the last two decades, research has shown that high–risk and threatening behaviors have increased among adolescents and young people and pose a serious threat to public health. many factors have been identified and introduced in the occurrence of risky behaviors, including life satisfaction. due to inefficient coping with stressful factors, harmful consequences such as depression, anxiety, aggression, and self–harm will plague teenagers. adaptive emotion regulation strategies negatively predict the ideation of high–risk behaviors, while maladaptive cognitive emotion regulation strategies positively predict adolescents’ mental risk–taking. since adolescents constitute a large segment of the population, researchers should recognize and examine their problems and issues. this study aimed to present a causal model of the components of coping strategies with stress and risk–taking with the mediating role of life satisfaction in male high school students.methods: the research method was descriptive–correlational based on structural equation modeling (sem). the statistical population of this study consisted of all ninth–grade junior high school students studying in the second semester of 2018–19 in babol city, iran. the sample size was estimated at 240 people according to the number of observed variables, and a coefficient of 15 was assigned for each observed variable (16 variables observed in the model), as well as considering the possibility of incomplete questionnaires. the samples were selected by two–stage cluster probability sampling. first, one of the education districts of babol was chosen randomly (district 2), and then three high schools were randomly selected from the mentioned district. all ninth–grade students of these schools answered the questionnaires. students answered the satisfaction with life scale (diner et al., 1985), the iranian adolescents risk–taking scale (zadeh mohammadi et al., 2011), and the coping strategies questionnaire (endler & parker, 1990). in this research, descriptive statistics was used to categorize the individual characteristics of the subjects by calculating the frequency, percentage, mean, and standard deviation. also, the inferential statistics, including the pearson correlation coefficient and structural equation modeling, were also performed to analyze the data in spss version 22 and amos version 22 software. the significance level in this study was set at 0.05.results: the direct path coefficient between stress–coping strategies and risk–taking was significant and positive (p=0.005, β=0.22). also, the direct path coefficients between stress coping strategies and life satisfaction (p=0.001, β=–0.28) and between life satisfaction and risk–taking (p=0.001, β=–0.50) were negative and significant. the indirect path of stress coping strategies on risk–taking with the mediation of life satisfaction was confirmed using the bootstrap estimation method (p < 0.001, β = 0.220). the goodness of fit indices supported the good fit of the model with the collected data (agfi=0.95, rmsea=0.043, gfi=0.98, cfi=0.97, χ2/df=2.87). conclusion: based on the research findings, coping strategies and life satisfaction explain students’ risk–taking. using skills to increase students’ satisfaction with life can help students identify their mental state and coping strategies in stressful situations.