تعیین اثربخشی هنردرمانی گروهی بر سازگاری با طلاق در دختران طلاق 9تا12ساله

زمینه و هدف: افزایش روزافزون طلاق و آسیب‌پذیری کودکان، اجرای مداخلات درمانی مناسب را به‌منظور کاهش آسیب‌های ناشی‌از این رخداد، ضروری می‌کند. این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی هنردرمانی گروهی بر سازگاری با طلاق در دختران طلاق 9تا12ساله انجام شد.روش‌بررسی: روش پژوهش از نوع نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون و پیگیری یک‌ماهه همراه با گروه گواه بود. جامعهٔ پژوهش را تمامی دختران سنین 9تا12سالهٔ شهر خرم‌آباد دارای والدین مطلقه تشکیل دادند که والدین آن‌ها حداقل شش ماه و حداکثر دو سال از یکدیگر طلاق گرفته بودند. نمونۀ نهایی، 22 نفر داوطلب بودند که به‌روش دردسترس به‌عنوان نمونه وارد مطالعه شدند و به‌صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند. دوازده جلسه هنردرمانی گروهی صرفاً برای گروه آزمایش اجرا شد. مقیاس عقاید کودکان دربارهٔ طلاق والدین (کوردک و برگ، 1987)، در سه مرحلهٔ مذکور برای سنجش سازگاری با طلاق به‌کار رفت. داده‌ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی در سطح معناداری 0٫05 ازطریق نرم‌افزار آماری spss نسخهٔ 24 تحلیل شد. یافته‌ها: نتایج حاکی‌از تفاوت معنادار بین گروه‌های آزمایش و گواه در خرده‌مقیاس‌های سازگاری با طلاق والدین (دست‌انداختن همسالان و اجتناب، ترس از رها‌شدن، امید به بازگشتن، سرزنش پدرانه، سرزنش مادرانه و سرزنش خود) و نمرهٔ کلی بود (0٫001>p). بین میانگین نمرهٔ پیش‌آزمون در تمامی خرده‌مقیاس‌ها (به‌جز سرزنش پدرانه) و نمرهٔ کلی سازگاری با طلاق با پس‌آزمون و پیگیری اختلاف معنادار وجود داشت (0٫05>p)؛ اما نمرهٔ پس‌آزمون با پیگیری اختلاف معناداری نداشت (0٫05

the effectiveness of group art therapy on coping with divorce in 9 to 12 years old girls of divorced parents

abstractbackground & objectives: family plays an important role in children’s and society’s mental health. family is always exposed to many harms, one of which is divorce. divorce can affect children and make them vulnerable to physical, mental, and social health problems, personality disorders, malnutrition, physical illness, and delinquent behaviors. art therapy is one of these intervention methods to increase children’s adaptation to parental divorce. art therapy is a field that emerged from two areas of psychology and visual arts. today, the divorce rate is increasing worldwide; the same trend can be seen in iran. the rise in the divorce rate shows increased social harm related to this phenomenon. this study aimed to investigate the effectiveness of group art therapy on adjustment to divorce among girls whose parents divorced.methods: the research method was quasi–experimental with a pretest–posttest and a 1–month follow–up design with a control group. the study population comprised all girls aged 9 to 12 years whose parents had been divorced for a minimum of 6 months and a maximum of 2 years in khorramabad city, iran. a sample of 22 volunteered girls with divorced parents referred to counseling centers under the supervision of the welfare organization was selected by a non–random sampling method and then randomly replaced into two control and experimental groups. the experimental group participated in group art therapy sessions (12 sessions), but the control group did not receive any treatment. the children’s belief about parental divorce scale (kurdek and berg, 1987) has been used to measure children’s adjustment to parental divorce. data analysis was performed using descriptive statistics (frequency, percentage, mean & standard deviation) and inferential statistics (repeated measures analysis of variance and bonferroni post hoc test) in spss 24 at the significance level 0.05.results: the results indicated a significant difference between the experimental and control groups in the subscales of adjustment to parental divorce (peer abandonment and avoidance, fear of abandonment, hope of return, paternal blame, maternal blame, and self–blame) and overall score (p<0.001). there was a significant difference between the mean score of the pretest in all subscales (except paternal blame) and the overall score of adjustment to divorce with the posttest and follow–up (p<0.05). but the posttest score was not significantly different from the follow–up, which shows the stability of the effectiveness of the art therapy intervention over time (p>0.05).conclusion: according to the findings, group art therapy is useful and effective in increasing adaptation to parental divorce in children.