بررسی اثر برنامهٔ چندحسی خانواده‌محور بر مهارت خواندن و مولفه‌های آن در دانش‌آموزان 8 الی 9سالهٔ دارای اختلال یادگیری خاص

زمینه و هدف: اختلال خواندن از مشکلات بسیار شایع‌ دانش‌آموزان دارای اختلال یادگیری خاص است. هدف پژوهش حاضر بررسی اثر برنامهٔ چندحسی خانواده‌محور بر مهارت خواندن و مولفه‌های آن، در دانش‌آموزان 8 الی 9سالهٔ دارای اختلال یادگیری خاص بود. روش‌بررسی: پژوهش حاضر به‌روش نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون همراه با گروه گواه اجرا شد. جامعهٔ آماری پژوهش را تمامی دانش‌آموزان مراجعه‌کننده به دو مرکز آموزشی و توان‌بخشی مشکلات ویژهٔ یادگیری شهرستان قروه تشکیل دادند. نمونهٔ پژوهش شامل 28 دانش‌آموز دارای اختلال خواندن بود که براساس فرمول حجم نمونهٔ کوهن و همکاران (2018)، با استفاده از روش نمونه‌گیری دردسترس به‌طور داوطلبانه وارد مطالعه شدند. افراد به‌طور تصادفی در دو گروه چهارده‌نفرهٔ آزمایش و گواه قرار گرفتند. آزمودنی‌های گروه آزمایش، آموزش برنامهٔ چندحسی خانواده‌محور را دریافت کردند. برنامهٔ مداخلهٔ چندحسی خانواده‌محور با اجرای جلسات شانزده‌گانهٔ توجیهی برای والدین اجرا شد. جمع‌آوری داده‌ها در هر دو گروه‌ در پیش‌آزمون و پس‌آزمون، با استفاده از نسخۀ چهارم آزمون هوش وکسلر برای کودکان (وکسلر، 2003) و آزمون خواندن و نارساخوانی (کرمی نوری و مرادی، 1384) در پیش‌آزمون و پس‌آزمون صورت گرفت. تحلیل داده‌ها با روش تحلیل کوواریانس تک‌متغیره در نرم‌افزار spss نسخهٔ 21 در سطح معنا‌داری 0٫05 انجام شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد، آموزش برنامهٔ چندحسی خانواده‌محور منجربه ایجاد تفاوت معنادار بین گروه‌های آزمایش و گواه در متغیر روان‌خوانی و مولفه‌های آن (خواندن کلمات، زنجیرهٔ کلمات، آزمون قافیه، نامیدن تصاویر، درک متن، درک کلمات، حذف آواها، خواندن ناکلمات و شبه‌کلمات، آزمون نشانه‌های حرف و آزمون نشانه‌های مقوله) شد (0٫001>p). همچنین میزان تاثیر آموزش برنامهٔ چندحسی خانواده‌محور بر متغیر روان‌خوانی برابر با 0٫407 به‌دست آمد.نتیجه‌گیری: براساس یافته‌های پژوهش، برنامهٔ مداخله‌ای چندحسی خانواده‌محور از توانایی خوبی درجهت کاهش اختلال خواندن و برطرف‌کردن عواقب نارساخوانی برخوردار است؛ همچنین برای برطرف‌کردن اختلال خواندن و بهبود روان‌خوانی و مولفه‌های آن، در دانش‌آموزان دوم دبستان تاثیرگذار است.

investigating the effect of family-centered multisensory program on reading skills and its components in 8- to 9-year-old students with special learning disability

abstractbackground & objectives: dyslexia is one of the most controversial problems of students with specific learning disability. in dyslexia, children use decoding words and try to generalize, i.e., read new words not previously seen. reading disorder should be considered one of the most essential factors of school dropout, academic failure, and other psychological consequences among students. therefore, it is imperative to use effective methods for reading disorders. multisensory methods are among the effective methods for improving reading disorders based on family–centered education—the importance of family–centered intervention results from the direct family relationship with the disordered child. the present study investigates the effectiveness of the family–centered multisensory program on reading skills and its components in 8– to 9–year–old students with specific learning disabilities.methods: the present study adopted a quasi–experimental approach with a pretest–posttest design with a control group. the statistical population included all students referring to two educational centers and part of special problems in qorveh city, iran. the research sample included 28 volunteer students with reading disorders, selected by an accessible sampling. then, they were divided into two groups, experimental and control (14 people in each group). the inclusion criteria were students studying in the second grade of elementary school, not taking drugs in the field of psychological problems, not undergoing psychological treatment, and having parental consent. family–centered multisensory intervention program was performed in 16 informative sessions for parents of the experimental group. the study data were collected using the wechsler intelligence scale for children–the fourth edition (wisc–iv) (wechsler, 2003) and the reading and dyslexia test (nema) (kormi nouri & moradi, 2005). to analyze the data, descriptive (frequency distribution table, mean, and standard deviation) and inferential statistics (univariate covariance analysis test) were used at a significance level of 0.05 by spss version 21 software.results: the results showed that the family–centered multisensory program training led to a significant difference between the experimental and control groups in the reading variable and its components (reading, reading words, word chain, rhyme test, naming pictures, comprehending text, comprehending words, eliminating sounds, reading non–words and pseudowords, letter signs test and category signs test) (p<0.001). also, the effect of family–centered multisensory program training on the reading variable was found to be 0.407. conclusion: based on the findings, a family–centered multisensory intervention program can reduce the effects of the reading disorder and eliminate the consequences of dyslexia. it is also effective for solving reading disorders and improving reading and its components in second–grade students.