بررسی الگوی ساختاری رابطهٔ بین اعتیاد به اینترنت و کیفیت خواب با میانجیگری نظم‌جویی شناختی هیجان، باورهای فراشناخت و حساسیت اضطرابی و تعدیلگری احساس تنهایی و زمان خواب در دانشجویان

زمینه و هدف: امروزه کیفیت خواب نامطلوب در جوامع بسیاری شایع شده ‌است؛ به‌نحوی‌که محرومیت از کیفیت خواب می‌تواند منجربه نتایج فیزیولوژیک ناخواسته و عواقب روان‌شناختی شود؛ ازاین‌رو هدف پژوهش حاضر بررسی برازش الگوی ساختاری رابطهٔ بین اعتیاد به اینترنت و کیفیت خواب با میانجیگری نظم‌جویی شناختی هیجان، باورهای فراشناخت و حساسیت اضطرابی و تعدیلگری احساس تنهایی و زمان خواب در دانشجویان بود.روش‌بررسی: روش ‌پژوهش، تحلیلی و مبتنی‌بر مدل‌سازی معادلات ‌ساختاری بود. از میان جامعهٔ آماری دانشجویان تمام مقاطع تحصیلی دانشگاه‌های دولتی و غیردولتی تهران در سال ‌تحصیلی1400-1399 تعداد 403 نفر به‌شیوهٔ نمونه‌گیری دردسترس انتخاب شدند و به پرسش‌نامه‌ها ازطریق فضای‌ مجازی پاسخ دادند. ابزارهای پژوهش شامل پرسش‌نامهٔ اعتیاد به اینترنت (یانگ، 1998)، پرسش‌نامهٔ فراشناخت (ولز و کارت‌رایت-هاتن، 2004)، پرسش‌نامهٔ نظم‌جویی ‌ﺷﻨﺎﺧﺘﯽ‌ ﻫﯿﺠﺎن (گارنفسکی و همکاران، 2001)، پرسش‌نامهٔ حساسیت اضطرابی (ریس و مک‌نالی، 1985)، پرسش‌نامهٔ کیفیت ‌خواب پیتزبورگ (بایسی و همکاران، 1989) و مقیاس تجدیدنظرشدۀ احساس تنهایی (راسل و همکاران، 1980) بود. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار spss نسخهٔ 23 و روش تحلیل معادلات ساختاری در نرم‌افزار pls نسخهٔ 2، در سطح معنا‌داری 0٫05 تحلیل شد.  یافته‌ها: براساس نتایج پژوهش، اعتیاد به اینترنت، کیفیت‌ خواب دانشجویان را به‌طور مستقیم (β=0/08 ,p=0/016) و نیز ازطریق میانجیگری متغیرهای تنظیم شناختی هیجان و باورهای فراشناختی تحت‌‌تاثیر قرار داد (0٫05>p). همچنین بین اعتیاد به اینترنت و کیفیت خواب با اثر تعدیلگری مدت‌زمان خواب رابطۀ معنادار وجود داشت (β=0/40 ,p<0/001). مدل مفهومی برازش‌شده باوجود دو متغیر میانجی تنظیم ‌شناختی ‌هیجان و باورهای شناختی و متغیر تعدیلگر مدت‌زمان خواب از برازش مناسبی برخوردار بود (0٫57=gof).   نتیجه‌گیری: یافته‌های این مطالعه، رابطهٔ واسطه‌ای متغیرهای نظم‌جویی ‌شناختی ‌هیجان و باورهای ‌فراشناختی و نیز تاثیر تعدیلگر متغیر مدت‌زمان ‌خواب را در رابطهٔ بین اعتیاد به اینترنت و کیفیت خواب در دانشجویان، نشان داد.

study of structural model of the relationship between internet addiction and sleep quality mediated by cognitive emotion regulation, metacognitive beliefs, and anxiety sensitivity, and moderation of loneliness and sleep time in university students

abstractbackground & objectives: one of the essential factors that affect the quality of sleep and can be a sleep–inducing factor is excessive internet use or internet addiction. research suggests that cognitive emotion regulation, metacognitive beliefs, anxiety sensitivity, loneliness, and sleep duration contribute to sleep quality. therefore, it is crucial to develop and study models that can help understand fully the relationship between sleep quality and internet addiction and other influential factors in this field. on the other hand, students are at high risk due to their special needs in this field. therefore, there is considerable health significance in identifying factors that increase their sleep quality and mental health. thus, this study aimed to investigate the fitness of the structural model of the relationship between internet addiction and sleep quality through mediating cognitive emotion regulation, metacognitive beliefs, and anxiety sensitivity and modulating loneliness and sleep time in students.methods: the research method was the modeling of structural equations. in this structural model, sleep quality is a criterion variable, cognitive emotion regulation, metacognitive beliefs, and anxiety sensitivity are mediating variables, loneliness and sleep time are moderating variables, and internet addiction is a predictor variable. the statistical population comprised students of all educational levels of public and private universities in tehran city, iran, in the academic year 2020–2021. of them, 403 students were selected by the available sampling method and were requested to answer the study questionnaires through cyberspace. the inclusion criteria included being a student, consenting to participate in the study, not suffering from certain physical and mental illnesses, and not attending psychotherapy sessions during the last 6 months. the study tools used in cyberspace included the internet addiction questionnaire (young, 1998), metacognition questionnaire (wells & cartwright–hatton, 2004), cognitive emotion regulation questionnaire (garnefski et al., 2001), anxiety sensitivity inventory (reiss & mcnally, 1985), pittsburgh sleep quality index (buysse et al., 1989), and revised ucla loneliness scale (russell et al., 1980). the obtained data were analyzed using spss version 23 software, and the structural equation analysis method was done in pls software version 2.0. all analyses were performed at a significance level of 0.05.results: the results indicated that internet addiction affected students’ sleep quality both directly (β=0.08, p=0.016) and through the mediation of cognitive emotion regulation and metacognitive beliefs (p<0.05). there was also a relationship between internet addiction and sleep quality with a moderating effect on sleep duration (β=0.40, p<0.001). the conceptual model had a good fit index despite the two mediating variables of cognitive emotion regulation and cognitive beliefs and the sleep duration modifier variable (gof=0.57). conclusion: the findings of this study showed the mediating relationship between cognitive emotion regulation and cognitive beliefs, as well as the moderating effect of sleep time on the relationship between internet addiction and sleep quality in students.