تعیین اثربخشی شناخت‌درمانی مبتنی‌بر ذهن‌آگاهی بر اجتناب شناختی و صمیمیت زناشویی در زنان مبتلا به وسواس فکری-عملی

زمینه و هدف: اختلال وسواس فکری-عملی، چالشی جدی برای بیماران و نیز سیستم خانوادگی ایجاد می‌کند و حوزه‌های مختلفی از زندگی فرد را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد؛ لذا هدف از پژوهش حاضر تعیین اثربخشی شناخت‌درمانی مبتنی‌بر ذهن‌آگاهی بر اجتناب شناختی و صمیمیت زناشویی در زنان مبتلا به وسواس فکری-عملی بود.روش‌بررسی: پژوهش حاضر کاربردی از نوع نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعهٔ آماری را تمامی زنان متاهل مبتلا به وسواس فکری-عملی مراجعه‌کننده به کلینیک‌های منطقهٔ هشت شهر تهران در شش ماه نخست سال 1398 تشکیل دادند. تعداد سی زن داوطلب واجد شرایط به‌روش نمونه‌گیری دردسترس انتخاب شدند و به‌‌صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند. جلسات شناخت‌درمانی مبتنی‌بر ذهن‌آگاهی سیگال و همکاران (2018) به‌مدت هشت جلسهٔ شصت‌دقیقه‌ای برای گروه آزمایش اجرا شد؛ درحالی‌که افراد گروه گواه، مداخلهٔ درمانی مذکور را دریافت نکردند. ابزار گردآوری اطلاعات شامل مقیاس وسواس فکری-عملی مادزلی (گودمن و همکاران، 1989)، مقیاس اجتناب شناختی (سکستون و دوگاس، 2009) و مقیاس صمیمیت زناشویی (واکر و تامسون، 1983) بود. به‌منظور تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار spss نسخهٔ 22 و آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیره در سطح معنا‌داری 0٫05=α استفاده شد.یافته‌ها: پس از مداخله، نمرات اجتناب شناختی در گروه آزمایش درمقایسه با گروه گواه به‌طور معنا‌داری کاهش یافت (0٫001>p). همچنین نمرات صمیمیت زناشویی افزایش پیدا کرد (0٫001>p).نتیجه‌گیری: باتوجه به یافته‌های این پژوهش شناخت‌درمانی مبتنی‌بر ذهن‌آگاهی در کاهش اجتناب شناختی و افزایش صمیمیت زناشویی زنان مبتلا به وسواس فکری-عملی موثر است.

determining the effectiveness of mindfulness-based cognitive therapy on cognitive avoidance and marital intimacy in women with obsessive-compulsive disorder

background & objective: obsessive–compulsive disorder (ocd) is a chronic and debilitating neurotic disorder classified under the sixth class of disorders in the diagnostic and statistical manual of mental disorders. over the past few decades, many studies have aimed to identify the psychological factors contributing to the onset and persistence of ocd, with each study examining one of the components involved in the disorder. one such component is cognitive avoidance, which involves using mental strategies to change thoughts and ideas during social interactions, ultimately creating conditions conducive to worry. in addition to reducing symptoms, ocd patients must seek treatments that improve marital intimacy. mindfulness–based cognitive therapy (mbct) is one such therapy that can be employed. mbct encompasses a variety of meditations, yoga stretching, basic training on depression, bodybuilding exercises, and several cognitive therapy exercises that highlight the relationship between mood, thoughts, and emotions. therefore, the present study aimed to determine the effectiveness of mbct on cognitive avoidance and marital intimacy in women with ocd.methods: the quasi–experimental study used a pretest–posttest design with a control group. the study population comprised married women with ocd seeking treatment at clinics in the eighth district of tehran city, iran, the spring and summer of 2019. through the available sampling method, 30 eligible female candidates were selected and randomly assigned to either an experimental or control group. the experimental group underwent 8 sixty–minute sessions of mbct based on sigal et al. (2018) protocol, while the control group did not receive any intervention. data collection tools included maudeseley obsessive–compulsive disorder scale (goodman et al., 1989), cognitive avoidance scale (sexton and dougas, 2009), and marital intimacy scale (walker and thomson, 1983). to analyze the data, a multivariate analysis of covariance test was used at a significance level of α = 0.05 in spss software version 22.results: after the intervention, the experimental group exhibited a significant decrease (p<0.001) in cognitive avoidance scores and an increase in marital intimacy scores (p<0.001) compared to the control group.conclusion: according to this study’s findings, mbct effectively reduced cognitive avoidance and increased marital intimacy in women with ocd. therefore, this treatment is recommended for counseling centers and psychological services to improve the gynecological problems of patients with ocd.