مقایسهٔ اثربخشی زوج‌ درمانی رفتاری - تلفیقی و رفتاردرمانی دیالکتیک بر کاهش رفتارهای کنترل ‌گرایانهٔ زوجین

زمینه و هدف: با توجه به لزوم اجرای شیوه‌های نوین در راستای حل مشکلات زوجین، این مطالعه باهدف مقایسهٔ اثربخشی زوج‌درمانی رفتاری-تلفیقی و رفتاردرمانی دیالکتیک بر کاهش رفتارهای کنترل‌گرایانهٔ زوجین انجام شد. روش‌بررسی: در این پژوهش از روش نیمه‌آزمایشی و طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه گواه استفاده شد. جامعهٔ آماری پژوهش شامل تمامی زوجین مراجعه‌کننده به مراکز مشاورهٔ شهر کرج، جهت حل اختلافات زناشویی، بود. انتخاب آزمودنی‌ها بر اساس کسب نمرهٔ بالاتر از میانگین در پرسش‌نامهٔ رفتارهای کنترل‌گرایانه زن و شوهر کوان و آرچر (2005) بود. 48نفر (24 زوج)، با توجه به نمرات بالاتر از میانگین رفتارهای کنترل‌گرایانه، انتخاب شدند. این افراد به‌طور تصادفی 16نفر در گروه آزمایش اول (زوج‌درمانی رفتاری-تلفیقی)، 16 نفر (8زوج) در گروه آزمایش دوم (رفتاردرمانی دیالکتیک) و 16 نفر در گروه گواه (8زوج) قرار گرفتند. روش اجرا بدین ترتیب بود که بعد از پیش‌آزمون، برای گروه آزمایش اول آموزش زوج‌درمانی رفتاری-تلفیقی و برای گروه آزمایش دوم، آموزش رفتاردرمانی دیالکتیک، اجرا گردید و گروه گواه مداخله‌ای دریافت نکرد. درنهایت از هر سه گروه پس‌آزمون گرفته شد. یافته‌های پژوهش با استفاده از نرم‌افزار spss نسخهٔ 24 و آنالیز کوواریانس در سطح معناداری 0٫05تحلیل شدند. یافته‌ها: آنالیز کوواریانس نشان داد که بین اثربخشی رفتاردرمانی دیالکتیک و زوج‌درمانی رفتاری-تلفیقی بر کاهش رفتارهای کنترل‌گرایانه تفاوت معناداری وجود داشت (0٫001>p). علاوه بر این، آزمون تعقیبی نشان داد میزان اثربخشی رفتاردرمانی دیالکتیک بر کاهش رفتارهای کنترل‌گرایانه، از زوج‌درمانی رفتاری-تلفیقی بیشتر است. به‌عبارتی می‌توان گفت اندازهٔ اثر در متغیر رفتارهای کنترل‌گرایانه برابر 0٫54 بوده که مشخص می‌کند تقریباً 54درصد از تغییرات درون‌گروهی ازطریق زوج‌درمانی رفتاری-تلفیقی تبیین شده است. نتیجه‌گیری: یافته‌های این مطالعه نشان داد که آموزش رفتاردرمانی دیالکتیک برای زوجین کاربرد دارد و بر کاهش رفتارهای کنترل‌گرایانه زوجین اثربخش است؛ اما زوج‌درمانی رفتاری-تلفیقی بر کاهش رفتارهای کنترل‌گرایانهٔ زوجین موثر نبود.

comparing the effects of integrative behavioral couple therapy and dialectical behaviour therapy on couples’ controlling behaviors

background & objectives: couples who are effectively interconnected present mutual affirmation and can listen and respond to their spouse’s needs in a non–defensive manner. the in–depth knowledge of skills and their use in coping with problems and crises are keys to effective marital relations; they enhance the strength and consistency of spouses. however, this knowledge, among couples in distress, is scarce. one of the behaviors that cause communication problems is control. geriatric control usually occurs in closed home environments, causing uncertainty and the disruption of family integrity. controlling destroys cohesion, bonding, adaptation, and resilience among family members. controlling behaviors destruct the family system and couples’ relationships. some examples of such adverse consequences include the disturbance of couples intimacy, as well as the inefficiency and incompatibility of the family with issues, differences, values, and beliefs, decreased flexibility and cohesion among family members, impaired communication, disrupted familial feelings, the lack of common understanding of communication patterns and interpersonal interactions, and reduced resilience in the face of multiple complications. considering the necessity of implementing novel methods to solve couples’ problems, this study aimed to compare the effects of integrative–behavioral couple therapy (ibct) and dialectical behaviour therapy (dbt) on couples’ controlling behaviors.methods: this was a quasi–experimental study with a pretest–posttest and a control group design. the statistical population included all couples referring to counseling centers in karaj city, iran, to resolve marital disputes. the study subjects were selected by convenience random sampling method and randomly placed in two experimental and one control (n=16; 8 couples per group) groups. the research instrument was the controlling behaviors scale (cbs). the study subjects’ choice was higher than the average in the cbs. after conducting the pretest, the ibct and dbt programs were provided to the test groups; however, the controls received no intervention. finally, a posttest was performed on all research groups. the obtained data were analyzed in spss by analysis of covariance (ancova) at the 0.01 significance level.results: the ancova data indicated that dbt significantly reduced the mean score of controlling behaviors in the examined couples (p<0.001); however, no such effects were detected in the ibct group. furthermore, the post–hoc test data revealed that the effects of dbt were greater than that of the ibct on reducing controlling behaviors. accordingly, the effect size concerning the controlling behaviors was measured as 0.54, explaining approximately 54% of the within–group changes in the ibct group.conclusion: this study suggested that dbt is applicable among couples; dbt could effectively decline couples’ controlling behaviors; however, the ibct was not effective in reducing couples’ controlling behaviors.