مدل‌سازی معادلات ساختاری رابطهٔ بین طرحواره‌های ناسازگار اولیه با کیفیت زناشویی با میانجیگری راهبردهای حل تعارض در زنان متاهل

زمینه و هدف: طرحواره‌های ناسازگار اولیه در زنان موجب شناسایی‌نشدن نیازهای اولیهٔ ارضا‌نشده می‌شود که متعاقباً بر حل تعارض در آنان ‌تاثیر می‌گذارد؛ ازاین‌رو این زنان در روابط زناشویی خود کمتر انطباقی و مصالحه‌گرانه برخورد می‌کنند؛ بنابراین هدف پژوهش حاضر مدل‌سازی معادلات ساختاری رابطهٔ بین طرحواره‌های ناسازگار اولیه با کیفیت زناشویی با میانجیگری راهبردهای حل تعارض در زنان متاهل بود.روش‌بررسی: روش پژوهش از نوع همبستگی بود. جامعهٔ آماری پژوهش را زنان متاهل مراجعه‌کننده به خانه‌های سلامت شهر تهران در سال 1399 تشکیل دادند که از میان آن‌ها 320 نفر واجد شرایط به مطالعه وارد شدند. در گام اول انتخاب مناطق تصادفی بود و در گام آخر افراد به‌صورت دردسترس و برخط انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل نسخهٔ کوتاه پرسشنامهٔ طرحوارهٔ یانگ (یانگ، 1998)، پرسشنامهٔ راهبردهای حل تعارض رحیم-ویرایش دوم (رحیم، 1983) و مقیاس تجدیدنظرشدۀ سازگاری زناشویی (باسبی و همکاران، 1995) بود. داده‌های پژوهش با استفاده از مدل‌سازی معادلات ساختاری و ضریب همبستگی پیرسون در نرم‌افزارهای spss نسخهٔ 24 و amos نسخهٔ 24 و با درنظرگرفتن سطح معناداری 0/05 تحلیل شدند.یافته‌ها: نتایج نشان داد اثر کل طرحواره‌های ناسازگار اولیه بر کیفیت زناشویی (0/001=p =0/431-=β) و اثر مستقیم طرحواره‌های ناسازگار اولیه بر کیفیت زناشویی (0/011=p= 0/332-=β) معنادار بود؛ همچنین اثر غیرمستقیم طرحواره‌های ناسازگار اولیه بر کیفیت زناشویی با میانجیگری راهبردهای حل تعارض سازنده (0/008=p= 0/054-=β) و غیرسازنده (0/011=p= 0/045-=β) معنادار بود؛ به‌علاوه مدل مفروض پژوهش با داده‌های گردآوری‌شده برازش نسبتاً مناسبی داشت (χ2/df=2.48, cfi=0.933, gfi=0.969, agfi=0.891 rmsea=0.047) نتیجه‌گیری: براساس یافته‌های پژوهش، طرحواره‌های ناسازگار اولیه به‌واسطهٔ راهبردهای حل تعارض سازنده و غیرسازنده بر کیفیت زناشویی متاهلان تاثیر می‌گذارند.

relationship between early maladaptive schemas and marital quality, mediated by conflict resolution strategies in married women

abstractbackground & objectives: unsolved conflicts among couples may exacerbate their problems and even result in divorce. therefore, the manners that couples interact and resolve their disagreements significantly influence the quality of their marital life. negative strategies used to resolve marital controversies are predictive of divorce and positive approaches are predictive of marital stability. early maladaptive schemas make women unaware of their unsatisfied basic needs; consequently, such conditions affect conflict resolution among them, making them less adaptive and compromising. early maladaptive schemas are enduring attitudes toward the self as well as the interactions with the surrounding world and may affect conflict resolution. thus, this study aimed to explore the relationship between early maladaptive schemas and marital quality through the mediation of conflict resolution strategies in married women.methods: this was a correlational study. the statistical population of the study included the married women who were referred to healthcare centers in tehran city, iran, in 2020; of them, by random cluster sampling, 320 eligible subjects were included in the current study. initially, the districts were randomly selected. next, the study participants were selected using online and convenience sampling methods. to select healthcare centers, districts were randomly selected in the north (districts 2 & 3), south (districts 18 & 19), center (districts 11 & 12), east (districts 8 & 13), and west (districts 9 & 10). due to the coronavirus disease 2019 (covid–19) pandemic, randomization was impossible and the questionnaire was virtually provided to the study participants. the inclusion criteria of the study included living in tehran and spending a year together (couples). research tools included the young schema questionnaire–short form (young, 1998), rahim organizational conflict inventory–ii (roci–ii) (rahim, 1983), and revised dyadic adjustment scale (busby et al., 1995). the obtained data were analyzed using structural equation modeling and pearson correlation coefficient in spss and amos. the significance level of the tests was considered 0.05.results: according to the present research results, the total effect of early maladaptive schemas was significant on marital quality (β=–0.431, p=0.001). the direct effects of constructive conflict resolution strategies (β=0.350, p=0.009) and non–constructive conflict resolution strategies (β=–0.308, p=0.014) were significant on marital quality. the direct effect of early maladaptive schemas was significant on constructive conflict resolution strategies (β=–0.156, p=0.043) and non–constructive conflict resolution (β=0.147, p=0.043). furthermore, the direct effect of early maladaptive schemas was significant on marital quality (β=–0.332, p=0.011). the indirect effects mediated by constructive conflict resolution strategies (β=–0.054, p=0.008) and non–constructive conflict resolution strategies (β=–0.45, p=0.011) were significant on marital quality. the hypothesized model presented a relatively good fit with the collected data (χ2/df=2.48, cfi=0.933, gfi=0.969, agfi=0.891, & rmsea=0.047).conclusion: the present study results revealed that constructive and non–constructive conflict resolution strategies mediated the relationship between early maladaptive schemas and marital quality in married females.