مقایسهٔ اثربخشی درمان مبتنی‌ بر پذیرش و تعهد و آموزش تاب‌آوری بر طلاق عاطفی در زنان مراجعه‌ کننده به دادگاه خانواده

زمینه و هدف: طلاق عاطفی موضوعی مهم است که ناشی‌از ایجاد اختلاف و تعارض بین زن و شوهر است. پژوهش حاضر با هدف مقایسهٔ اثربخشی درمان مبتنی‌بر پذیرش و تعهد و آموزش تاب‌آوری بر طلاق عاطفی در زنان انجام شد. روش ‌بررسی: روش پژوهش حاضر، نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. افراد نمونه‌ به تعداد 45 نفر از زنان 25تا45 سال واجد شرایط داوطلب مراجعه‌کننده به دادگاه خانوادهٔ شهید باهنر تهران به‌صورت دردسترس انتخاب شدند. سپس در دو گروه آزمایش و یک ‌گروه گواه به‌صورت تصادفی قرار گرفتند (هر گروه پانزده نفر). برای یک ‌گروه آزمایش، درمان مبتنی‌بر پذیرش و تعهد در ده جلسۀ 120دقیقه‌ای و برای گروه دیگر آزمایش آموزش تاب‌آوری در یازده جلسۀ 120دقیقه‌ای ارائه شد. برای گروه گواه مداخله‌ای انجام نشد. هر سه گروه در پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری به پرسشنامهٔ طلاق عاطفی (گاتمن و همکاران، 1998) پاسخ دادند. تحلیل داده‌ها با استفاده از روش تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر و آزمون‌های تعقیبی بونفرونی و توکی در نرم‌افزار spss نسخهٔ 22 انجام پذیرفت. سطح معناداری آزمون‌ها، 0٫05 در نظر گرفته شد. یافته‌ها: تحلیل واریانس برای عامل درون‌گروهی (زمان) برای نمرهٔ طلاق عاطفی معنادار بود؛ همچنین اثر متقابل گروه و زمان و عامل بین‌گروهی برای نمرهٔ طلاق عاطفی معنادار به‌دست آمد (0٫001>p). در نمرهٔ طلاق عاطفی تفاوت معنا‌داری بین مراحل پیش‌آزمون با پس‌آزمون و پیگیری وجود داشت (0٫001>p)؛ اما مراحل پس‌آزمون و پیگیری باهم اختلاف معناداری نداشتند (0٫541 = p). نمرهٔ طلاق عاطفی در دو گروه آزمایش درمقایسه با گروه گواه کاهش یافت (0٫001>p)؛ اما بین دو نوع درمان تفاوت معنادار وجود داشت (0٫001>p). نتیجه‌گیری: می‌توان نتیجه گرفت، هر دو درمان مبتنی‌بر پذیرش و تعهد و آموزش تاب‌آوری منجربه کاهش طلاق عاطفی زنان متقاضی طلاق می‌شود؛ با‌این‌حال، آموزش تاب‌آوری بر کاهش طلاق عاطفی در زنان موثرتر است.

comparing the effects of acceptance and commitment therapy and resilience training on emotional divorce in women referring to family courts

background & objectives: conflicts occur in marital life. recently, marital issues have significantly increased in families. in this social unit, women are more vulnerable than men. emotional divorce can range from simple violence to serious arguments and physical assault. the presence of emotional divorce in marital life aggravates cognitive impairment, decreases satisfaction and quality of married life, and can impair the dynamism, family health, and continuity of marital life. the marital life of individuals seeking divorce is exposed to numerous challenges. these couples encounter several marriage–related complications. additionally, their severe marital conflicts reduce tolerance in marital relationships and the high rate of emotional divorce; therefore, this condition can be facilitated by marital counseling and the use of effective interventions. the current study aimed to compare the effects of acceptance and commitment therapy (act) and resilience training (rt) on emotional divorce in women.methods: this was a quasi–experimental study with pretest–posttest–follow–up and a control group design. the statistical population of this study included all women seeking a divorce who were referred to shahid bahonar family court in tehran city, iran, in 2018–2019. a sample of 45 women was selected by the voluntary sampling method. the inclusion criteria of the study were having the minimum physical and cognitive ability required to participate in psychological interventions, having a high school certificate, an age range of 25–45 years, and a minimum of one year of marriage history. the exclusion criteria were non–compliance with the group rules (explained in the first session) and absence from >2 sessions. rt program was performed in eleven 12–minute weekly sessions for 3 months. act was performed in ten 120–minute weekly sessions for 3 months. all study groups completed the emotional divorce questionnaire (gottman et al., 1998) in pretest, posttest, and follow–up phases. in the descriptive statistics section, central indicators and dispersion, such as mean and standard deviation were used. in the inferential statistics part, repeated–measures analysis of variance (anova) was employed. bonferroni’s posthoc test was used to evaluate the effects of time and tukey’s posthoc test was applied to compare the study groups. the obtained data were analyzed in spss at the significance level of p<0.05.results: the anova data for intragroup factor (time) was significant concerning emotional divorce (p<0.001). moreover, the time*group interaction and the intergroup factor were significant respecting emotional divorce (p<0.001). there was a significant difference in emotional divorce scores between pretest, posttest, and follow–up stages (p<0.001). however, there was no significant difference between posttest and follow–up stages (p=0.541). the score of emotional divorce decreased in both experimental groups, compared to the controls (p<0.001). there was also a significant difference between the treatment groups in this respect (p<0.001).conclusion: based on the present research findings, act and rt significantly reduced emotional divorce scores in women seeking a divorce. however, rt was more effective in reducing emotional divorce, compared to act in the explored women.