بررسی اثربخشی زوج‌درمانی شناختی-رفتاری بر نگرش‌های ناکارآمد و سازگاری زناشویی دانشجویان متاهل

زمینه و هدف: سازگاری زناشویی همراه با اصلاح نگرش‌های ناکارآمد موجب احساس کفایت، توانایی انطباق و عملکرد موثر می‌شود؛ ازاین‌رو پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی زوج‌درمانی شناختی-رفتاری بر نگرش‌های ناکارآمد و میزان سازگاری زناشویی دانشجویان متاهل مراجعه‌کننده به مراکز مشاورهٔ شهر کرمان انجام شد. روش‌بررسی: روش پژوهش از نوع نیمه‌آزمایشی و پیش‌آزمون، پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعهٔ آماری این پژوهش را دانشجویان متاهل مراجعه‌کننده به مراکز مشاورهٔ شهر کرمان در سال 1398 تشکیل دادند که تعداد کل این افراد در زمان انجام پژوهش (2ماه) 120 نفر بود. از جامعهٔ مذکور، 30 زوج (60 نفر) به‌روش نمونه‌گیری هدف‌مند انتخاب شدند و پس از همتاسازی براساس نمرات کسب‌شده در پیش‌آزمون، به‌صورت تصادفی در گروه‌های آزمایش و گواه (هر گروه 15 زوج) قرار گرفتند. گروه آزمایشی تحت دوازده جلسۀ درمان زوج‌درمانی شناختی-رفتاری مطابق با طرح درمانی (خانجانی وشکی و همکاران، 1395) قرار گرفت؛ ولی گروه گواه هیچ درمانی دریافت نکرد. ابزار جمع‌آوری اطلاعات شامل مقیاس سازگاری زناشویی (اسپنیر، 1976) و مقیاس نگرش ناکارآمد (وایزمن و بک، 1978) بود که قبل و بعد از درمان توسط آزمودنی‌های هر دو گروه تکمیل شدند. داده‌ها با استفاده از تحلیل کوواریانس در نرم‌افزار spss نسخۀ 19 بررسی شد. سطح معنا‌داری 0٫05 در نظر گرفته شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که زوج‌درمانی شناختی-رفتاری بر کاهش نگرش‌های ناکارآمد و افزایش میزان سازگاری زناشویی (شامل توافق دونفری، ابراز محبت و رضایت زناشویی) تاثیر دارد (0/001>p). نتیجه‌گیری: زوج‌درمانی شناختی-رفتاری میزان نگرش‌های ناکارآمد را کاهش می‌دهد و سازگاری زناشویی را افزایش می‌دهد و می‌توان از این تکنیک برای بهبود روابط زوجین استفاده کرد.

effects of cognitive-behavioral couple therapy on dysfunctional attitudes and marital adjustment in married students

background & objectives: marriage is established with the hope of belonging, being protected, and having security. therefore, marital adjustment and its dimensions are discussed in family and marital studies. another contributing factor to the success or failure of marriage is individuals’ viewpoints concerning the marriage process and choosing a spouse. dysfunctional attitudes are cognitive attributes that address the vulnerability, persistence, and recurrence of family differences. a psychotherapy method that has been recently widely used is cognitive–behavioral therapy. this treatment is a combination of cognitive and behavioral therapies that have long been used to treat psychological disorders. accordingly, the present study aimed to investigate the effects of cognitive–behavioral couple therapy (cbct) on dysfunctional attitudes and marital adjustment in married students.methods: this was a quasi–experimental study with a pretest–posttest and a control group design. the statistical population of the study consisted of married students referring to counseling centers in kerman city, iran, in 2019 (n=120 in the 2–month research course). using the purposive sampling approach, 30 couples (60 individuals) were selected; after matching, they were randomly assigned to the experimental and control groups. the inclusion criteria of the research were the age range of 20–50 years, studying at the university, and the presence of both spouses in all stages of the research. the exclusion criteria of the study included receiving medical and psychological therapies in the past 6 months, substance or alcohol abuse, presenting a personality and psychological disorders, and simultaneously receiving counseling and psychotherapy interventions. meeting the inclusion and exclusion criteria of the study was approved by the technical officials of the counseling centers. initially, 30 student couples were selected based on the lowest scores obtained on the dyadic adjustment scale (spanier, 1976) and the highest scores achieved on the dysfunctional attitudes scale (weissman & beck, 1978). the experimental group received 12 cbct sessions according to the package of khanjani veshki et al. (2017); however, the controls received no intervention. the study measurement tools were administered in the study groups after providing the intervention. the obtained data were analyzed using analysis of covariance (ancova) in spss at the significance level of 0.05.results: the current research results suggested that cbct reduced dysfunctional attitudes (p<0.001) and increased marital adjustment and its components, including bipartite agreement, the expression of love, and marital satisfaction in the study participants (p<0.001).conclusion: according to the collected results, cbct was effective in reducing dysfunctional attitudes and increasing marital adjustment (bipartite agreement, the expression of love, & marital satisfaction) among the explored married couples. thus, this treatment method can be used as an effective technique for couples seeking divorce and couples whose intimacy and marital satisfaction have decreased.