بررسی اثربخشی داستان‌های اجتماعی بر مهارت‌های همکاری، جرئت‌ورزی، مسئولیت‌پذیری و خودکنترلی پسران دچار اختلال اتیسم با عملکرد بالا

زمینه و هدف: نقصان در مهارت‌های همکاری، جرئت‌ورزی، مسئولیت‌پذیری و خودکنترلی که در جریان رشد کودک تحول می‌یابند، کودکان دچار اتیسم را با مشکلات فردی و اجتماعی مواجه می‌‌کند؛ بنابراین هدف تحقیق حاضر تعیین اثربخشی بستهٔ آموزشی مبتنی‌بر داستان‌های کودکانهٔ بومی‌سازی‌شده بر تقویت مهارت‌های مذکور در پسران دچار اختلال اتیسم با عملکرد بالا بود.روش‌بررسی: روش این تحقیق از نوع نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. جامعهٔ آماری پسران 6تا12 سال دچار اختلال اتیسم با عملکرد بالا در مرکز توان‌بخشی مهرآریا در شهر کرج در سال 1397 بودند. از میان آن‌ها 24 نفر داوطلب واجد شرایط وارد مطالعه شدند و به‌صورت تصادفی در یک گروه آزمایشی و یک گروه گواه قرار گرفتند. سپس برای پیش‌آزمون و پس‌آزمون و پیگیری مقیاس درجه‌بندی مهارت‌های اجتماعی-نسخهٔ والدین (گرشام و الیوت، 1990) را تکمیل کردند. پس از آموزش دوازده داستان اجتماعی محقق‌ساخته برای گروه آزمایش، برای تحلیل داده‌ها از روش تحلیل واریانس با اندازه‌گیری‌های مکرر و آزمون بونفرونی در نرم‌افزار spss نسخۀ 22 و سطح معناداری 0٫05 استفاده شد.یافته‌ها: آموزش مبتنی‌بر داستان‌های اجتماعی بومی‌شده برای گروه آزمایش موجب افزایش متغیرهای همکاری (0٫002=p) و جرئت‌ورزی (0٫016=p) و مسئولیت‌پذیری (0٫015=p) درمقایسه با گروه گواه شد. بستهٔ آموزشی داستان‌های اجتماعی برای هر چهار متغیر پژوهش یعنی همکاری، مسئولیت‌پذیری و خودکنترلی (0٫001>p) و همچنین جرئت‌ورزی (0٫001=p) در گروه آزمایش، اثر فزاینده در طول زمان داشت؛ همچنین تفاوت معنادار بین میانگین‌های مراحل پیش‌آزمون با پس‌آزمون و پیش‌آزمون با پیگیری برای خرده‌متغیرهای همکاری، جرئت‌ورزی، مسئولیت‌پذیری و خودکنترلی وجود داشت (0٫001=p) و ماندگاری تاثیر مثبت بستهٔ آموزشی در گروه آزمایش در مرحلهٔ پیگیری مشاهده شد.نتیجه‌گیری: براساس یافته‌ها، داستان‌های اجتماعی بومی‌سازی‌شده می‌توانند موجب افزایش مهارت‌های همکاری، جرئت‌ورزی، مسئولیت‌پذیری و خودکنترلی کودکان دچار اختلال اتیسم با عملکرد بالا شوند.

The Effects of Social Stories on Cooperation, Assertiveness, Responsibility, and Self-Control Skills in Boys With High-Functioning Autism

Background & Objectives: Autism Spectrum Disorder (ASD) is a constellation of neurodevelopmental conditions with heterogeneous etiologies. Deficiencies in social and communication skills should be considered as a major obstacle to the development of individuals with High–Functioning Autism (HFA) concerning participation in social settings and using social facilities. Cooperation, assertiveness, responsibility, and self–control skills are generated during a child’s development. Accordingly, the lack of such skills in children with ASD causes them individual and social problems. Given the importance of this issue, it is necessary to adopt approaches that can help this population to overcome such defects. The present study aimed to determine the effects of an educational package based on native children’s stories in strengthening cooperation, assertiveness, responsibility, and self–control Skills in children with HFA.Methods: This was a descriptive quasi–experimental study with a pretest–posttest–follow–up and a control group design. The population of the study included 6–12–year–old boys with HFA from Mehrearya Rehabilitation Center in Karaj City, Iran, in the academic year of 2018–2019. Accordingly, 24 subjects were selected using the purposive sampling method and were randomly assigned into the experimental and control groups. The inclusion criteria of the study included receiving the definitive diagnosis of HFA in children by ASD specialists, the age range of 6 to 12 years, the lack of sensory deficits, like hearing and vision impairments, not receiving simultaneous intervention either directly or indirectly on social skills, providing informed consent forms and the willingness of children and their families to participate in this research. The exclusion criteria of the research included the diagnosis of severe aggression in children at the pretest stage; non–cooperation of the family during treatment, and >2 sessions of absenteeism. In the pretest, posttest, and follow–up phases, the Social Skills Rating System–Parent Form (SSRS) (Gresham & Elliot, 1990) was completed for the study subjects. After presenting 12 social stories in the experimental group, the repeated–measures Analysis of Variance (ANOVA) was employed to analyze the obtained data in SPSS at the significance level of 0.05.Results: The present study findings suggested the effectiveness of native social stories in the experimental group, in which there was an increase in the scores of cooperation (p=0.002), assertiveness (p=0.016), and responsibility (p=0.015), compared to the control group. The presented social story training package had an increasing effect over time for all research variables, namely cooperation (p<0.001), assertiveness (p=0.001), responsibility (p<0.001), and self–control (p<0.001) in the explored children with HFA. The Bonferroni posthoc test data indicated a significant difference between the mean scores of pretest and posttest, as well as pretest and follow–up stages in terms of cooperation (p=0.001), assertiveness (p=0.001), responsibility (p=0.001), and self–control (p=0.001); thus, the relevant data highlighted the positive effect of the provided educational package based on native children’s stories in the experimental group and this effect remained persistent until the follow–up phase. However, there was no such significant difference between the mean values of the posttest and follow–up phases respecting cooperation, assertiveness, responsibility, and self–control in them.Conclusion: The current study data revealed that native children’s social stories could increase the skills of cooperation, assertiveness, responsibility, and self–control in the studied children with HFA.