نقش کلیشه‌های جنسیتی در پیش‌بینی باورهای غیرمنطقی و سلامت روان افراد مبتلا به نارضایتی جنسیتی

زمینه و هدف: نارضایتی جنسیتی به‌صورت تمایل پایدار به تعلق به جنس مقابل یا اصرار بر تعلق‌داشتن به جنس مقابل و ناراحتی مفرط از جنسیت تعیین‌شده و نقش جنسی نسبت‌داده‌شده به فرد تعریف شده است. پژوهش حاضر با هدف نقش کلیشه‌های جنسیتی در پیش‌بینی باورهای غیرمنطقی و سلامت روان افراد مبتلا به نارضایتی جنسیتی انجام شد. روش‌بررسی: طرح پژوهش حاضر، توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعهٔ آماری تمامی افراد مبتلا به نارضایتی جنسیتی در شهر مشهد بودند که در سال‌های 96-1394 برای طی مراحل قانونی تغییر جنسیت به ادارهٔ کل پزشکی‌قانونی خراسان رضوی مراجعه داشتند. نمونهٔ پژوهش شامل صد فرد مبتلا به نارضایتی جنسیتی بود که به‌صورت نمونه‌گیری دردسترس انتخاب شدند. نمونه‌ها پرسشنامه‌های نقش جنسی ساندرا بم و باورهای غیرمنطقی جونز و سلامت روان گلدبرگ و هیلر را تکمیل کردند. تحلیل داده‌ها در spss با استفاده از روش آماری ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیره به‌شیوهٔ گام‌به‌گام در سطح معنا‌داری 0٫05 صورت گرفت. یافته‌ها: نتایج نشان داد که مردان در نقش جنسی زنانگی درمقایسه با زنان در نقش جنسی مردانگی نمرات بیشتری کسب کرده و بین باورهای غیرمنطقی و مردانگی همبستگی معنادار نبوده است (0٫04=r و 0٫651=p). ضریب همبستگی بین تعدادی از باورهای غیرمنطقی یعنی نیاز به تایید دیگران، انتظار زیاد از خود، تمایل به سرزنش، واکنش به ناکامی، بی‌مسئولیتی هیجانی، نگرانی زیاد توام با اضطراب، درماندگی درقبال تغییر و کمال‌گرایی با نقش جنسی زنانگی مثبت و معنادار به‌دست آمد (0٫39=r و  0٫001>p). همچنین ضریب همبستگی بین سلامت روان و زنانگی (0٫31=r و 0٫002=p) و سلامت روان و مردانگی (0٫31=r و  0٫001>p) و بین باورهای غیرمنطقی و سلامت روان (0٫54=r و 0٫001>p) معنادار بوده است. کلیشه‌های جنسیتی 17درصد از واریانس باورهای غیرمنطقی (0٫001>p) و 24درصد از واریانس سلامت روان را در افراد مبتلا به نارضایتی جنسیتی پیش‌بینی کرده است (0٫001>p). نتایج مقایسهٔ دو گروه زنان و مردان مبتلا به نارضایتی جنسیتی نیز نشان داد که میانگین نمرات مردان در باورهای غیرمنطقی (0٫058=p) و سلامت روان (0٫480=p) بیشتر از نمرهٔ زنان بوده که باتوجه به مقدار تی محاسبه‌شده به‌لحاظ آماری معنادار نبوده است.نتیجه‌گیری: براساس یافته‌های این پژوهش، کلیشه‌های جنسیتی قادر به پیش‌بینی باورهای غیرمنطقی و سلامت روان در افراد مبتلا به نارضایتی جنسیتی است؛ بنابراین، توجه به متغیرهای حاصل از این پژوهش در طرح‌ریزی‌های درمانی برای افراد مبتلا به نارضایتی جنسیتی ضروری به‌نظر می‌رسد.

The Role of Gender Stereotypes on Predicting Irrational Beliefs and Mental Health of Individuals with Gender Dysphoria

Background & Objectives: Gender dysphoria is defined as the sustained desire for or insistence on belonging to the opposite gender as well as considerable discomfort with the assigned sex and gender role. The present study aimed to examine the role of gender stereotypes (masculinity–femininity) in predicting the irrational beliefs and mental health of individuals with gender dysphoria.Methods: This was a descriptive and correlational study. The statistical population included all individuals with gender dysphoria, visiting the Iranian Legal Medicine Organization of Razavi Khorasan Province, Iran, from 2014 to 2016, to follow legal proceedings for gender reassignment. A hundred participants were selected via the convenience sampling method, provided informed consent, and completed Bem Sex–Role Inventory (BSRI), Jones Irrational Beliefs Questionnaire, and Goldberg Depression Questionnaire. All statistical steps were performed using SPSS. The obtained data were analyzed by Pearson’s correlation coefficient and multiple regression analysis with a stepwise method. The significance level was set at 0.05.Results: The present study findings suggested that males with gender dysphoria in femininity gender roles gained higher scores than females with gender dysphoria in masculinity gender roles. The correlation coefficient between irrational beliefs and masculinity was not significant (r=0.04, p=0.651). The correlation coefficient between several irrational beliefs, the need for others’ confirmation, high expectation, tendency to blame, response to failure, emotional irresponsibility, a great concern with anxiety, helplessness toward change, and perfectionism with the sexual role of positive women were significant (r=0.39, p<0.001). The correlation coefficient between mental health and femininity was positive and significant (r=0.31, p=0.002). The correlation coefficient between mental health and masculinity was positive and significant (r=0.31, p<0.001). The correlation coefficient between irrational beliefs and mental health (r=0.54, p<0.001) was positive and significant. Gender stereotypes predicted 17% of the variance of irrational beliefs in the samples with gender dysphoria (p<0.001).Furthermore, gender stereotypes predicted 24% of the variance of mental health in the subjects with gender dysphoria (p<0.001). The results of the comparison of two gender groups with gender dysphoria also revealed that the mean scores of men with gender dysphoria was higher in irrational beliefs, compared to those in women, which was not statistically significant concerning the t–value (p=0.058). The results of the comparison of two gender groups with gender dysphoria also indicated that the mean scores of men with gender dysphoria was higher in mental health, compared to those in women, which was not statistically significant concerning the t–value (p=0.480).Conclusion: Based on the current study findings, gender stereotypes could predict irrational beliefs and mental health in individuals with gender dysphoria. Therefore, the consideration of the variables derived from this research in therapeutic planning is necessary for those with gender dysphoria.