مقایسۀ اثربخشی درمان فراشناختی و درمان مواجهه و جلوگیری از پاسخ در بهبود باورهای سه‌گانۀ وسواسی و افسردگی زنان مبتلا به اختلال وسواس جبری

هدف: هدف پژوهش حاضر، مقایسهٔ اثربخشی درمان فراشناختی و درمان مواجهه و جلوگیری از پاسخ در بهبود باورهای وسواسی و افسردگی زنان مبتلا به اختلال وسواس جبری بود.روش بررسی: این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی بود که با طرح پیش آزمونپس آزمون با گروه گواه انجام شد. جامعهٔ آماری، شامل تمامی بیماران با اختلال وسواس مراجعه کننده به مراکز مشاورۀ شهرستان شیراز در سال 1395 بود. از این بین، شصت نفر با تشخیص اختلال وسواس به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب و به صورت تصادفی به دو گروه بیست نفرۀ آزمایش (گروه فراشناخت و گروه مواجهه و جلوگیری از پاسخ) و یک گروه بیست نفرۀ گواه تقسیم شدند. مداخلۀ فراشناختی به مدت هشت جلسۀ گروهی بر روی گروه آزمایش فراشناخت و مداخلۀ مواجهه به مدت چهارده جلسۀ گروهی بر روی گروه آزمایش مواجهه اجرا گردید. هر دو گروه آزمایش و گروه گواه در طی دورۀ مطالعه، داروی فلووکسامین (دوز 200 تا 300) مصرف می کردند. از پرسش نامه های باورهای وسواسی (کارگروه وسواس، 2003) و افسردگی (بک، 1996) به عنوان ابزار پژوهش استفاده شد. داده های پژوهش با استفاده از تحلیل کوواریانس و با به کارگیری نرم افزار آماری spss تحلیل شد.یافته ها: نتایج نشان داد مداخله در هر دو گروه درمانی، موجب کاهش معنادار علائم باورهای وسواسی در مقایسه با گروه گواه شد (0٫001>p)؛ اما بین دو گروه آزمایشی از لحاظ اثربخشی بر باورها تفاوتی مشاهده نگردید. دربارۀ افسردگی بیشترین میزان اثربخشی در پس آزمون، به ترتیب متعلق به گروه فراشناخت، مواجهه و گواه بود (0٫002=p).نتیجه گیری: باوجودِ برخی محدودیت های روش شناختی، درمان فراشناختی می تواند درمان معتبر و جایگزینی برای مواجهه و جلوگیری از پاسخ باشد.

Compare the efficacy of Metacognitive Therapy (MCT), Exposure, and Response Prevention (ERP) for the Treatment of Obsessive Beliefs and Depression Symptoms in Women with ObsessiveCompulsive Disorder (OCD)

Background & Objective: Obsessive–compulsive disorder (OCD) is a psychological disorder with debilitating impacts on many aspects of daily functioning, including relationships and quality of life. Exposure to ritual prevention (ERP) is the psychotherapeutic treatment of choice for obsessive–compulsive disorder. Also, metacognitive therapy (MCT), based on Wells’ metacognitive model of OCD aims to modify the maladaptive metacognitive beliefs and processes implicated in the disorder, to alleviate symptoms. The present study aimed to compare the efficacy of Well’s metacognitive therapy (MCT) and exposure and response prevention (ERP) for the treatment of thought fusion symptoms in women with obsessive–compulsive disorder (OCD).Methods: The study was a semi–experimental that was done through a pretest–posttest design using a control group. The statistical population included all OCD patients who referred to the counseling centers in Shiraz city (Fars province, South of Iran) during 2015–2016. A total of 60 patients who had been diagnosed as having OCD by the psychiatrist or clinical psychologist were selected and divided into two groups (each group n=20) (MCT and ERP) and a control group (n=20). Experimental group 1 experienced Wells’ metacognitive therapy in 8 sessions and the experimental group 2, experienced ERP in 14 sessions of 90 minutes during the course of two months. Both experimental and control groups received equal doses of medicine during the course of the study. Participants completed the obsessive beliefs questionnaire and Beck depression instrument as a research scale (Beck, 1996). The participants answered the Beck depressive inventory and obsessive beliefs questionnaire as the study tools. The obsessive–compulsive disorder workgroup designed obsessive beliefs questionnaire. This questionnaire measures three core domains of obsessive beliefs, namely, 1) over the importance and thinking over–control, 2) perfectionism and intolerance of ambiguity, and 3) inflated responsibility and exaggerated danger expectancies. The respondent was asked to declare his/her agreement on each of the options in a scale of 0 to 7. The scale was different agreement, including (–3) strongly disagree, (0) no idea, and (+3) strongly agree. In Iran, Shams et al. (2004) calculated the Cronbach’s alpha, split–half estimate, and test–retest of the questionnaire as 0.92, 0.94, and 0.82, respectively. Beck depressive inventory was one of the most widely used questioners and among the oldest tools for measuring the severity of the obsession. It had 21 items and scaled based on a 4–degree range. Its psychometrics features analyzed all over the world (Beck and Steer, 1996). In Iran, Dabson K, Mohammadkhani reported the values of 0.91 and 0.94 for Cronbach’s alpha and the reliability coefficient of this test. The data of the study were analyzed using analysis of covariance via SPSS software package v.21.Results: The MCT group had a significant reduction (more efficacy) in two factors of thoughtaction and thought–event fusion in comparison to the ERP group (p<0.001). No significant difference was observed in the thought fusion of the experimental groups. ERP group, on the other hand, showed a significant reduction in all factors in comparison to the control group (p<0.001).Conclusion: Despite some methodological limitations, results showed that MCT proved to be a promising psychotherapeutic alternative to the well–established ERP in the treatment of the obsessivecompulsive disorder. Further investigations need to survey the efficacy of MCT to answer questions as to the working mechanisms underlying therapy for obsessive–compulsive disorder.