مقایسهٔ اثربخشی درمان شناختی‌رفتاری لیهی و طرحواره‌درمانی یانگ بر علائم اختصاصی اختلال اضطراب اجتماعی

زمینه و هدف: پژوهش حاضر، با هدف تعیین اثربخشی درمان شناختی‌رفتاری لیهی و طرحواره‌درمانی یانگ بر اختلال اضطراب اجتماعی و علائم اختصاصی وابسته به آن انجام شد. روش‌بررسی: این پژوهش از نوع شبه‌آزمایشی تک‌عاملی (پیش‌آزمون، پس‌آزمون گسترش‌یافته) بود که با گروه کنترل انجام شد. نمونه‌های پژوهش را 60 نفر از افراد مبتلا به اضطراب اجتماعی تشکیل ‌دادند که در آزمون اضطراب اجتماعی spin بیشترین نمره را کسب کردند. نقطهٔ برش این پرسشنامه 19 است و ملاک اولیه در پژوهش حاضر این بود که نمرهٔ فرد بیشتر از نقطهٔ برش باشد. در ادامه افراد با نمرات 25 و بیشتر، ازطریق نمونه‌گیری تصادفی‌خوشه‌ای انتخاب شدند. در گروه‌های آزمایش، 20 نفر تحت آموزش درمان‌شناختی‌رفتاری طبق بستهٔ لیهی و 20 نفر تحت طرحواره‌‌درمانی طبق بستهٔ یانگ قرار گرفتند. برای 20 نفر در گروه کنترل هیچ برنامهٔ آموزشی اجرا نشد. ابزار پژوهش، پرسشنامهٔ اضطراب اجتماعی spin بود. داده‌ها ازطریق تحلیل واریانس برای اندازه‌گیری‌های مکرر و نرم‌افزار spssنسخهٔ 22 تجزیه‌وتحلیل شدند.یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد در گروه‌های آزمایشی، علائم اختصاصی اضطراب اجتماعی، به هنگام ورود به پژوهش و بعد از درمان و شش هفته بعد از درمان اختلاف معنا‌داری داشتند (0٫004=p)؛ درحالی‌که در گروه کنترل از این نظر، تفاوت معنا‌داری مشاهده نشد؛ بدین‌معنا که درمان شناختی‌رفتاری و طرحواره‌درمانی در کاهش اضطراب اجتماعی موثر واقع شده است. همچنین بین گروه‌های درمانی ازلحاظ اثربخشی بر مولفه‌های اضطراب اجتماعی در پس‌آزمون و پیگیری در بیشتر مولفه‌ها تفاوت معناداری دیده نشد.نتیجه‌گیری: براساس یافته‌های این مطالعه امکان بهره‌گیری از مداخله‌های شناختی‌رفتاری و طرحواره‌درمانی در کاهش علائم بیماران اضطراب اجتماعی وجود دارد.