اثربخشی آموزش برنامهٔ شناختی‌رفتاری مارتین بر کاهش ناتوان‌کنندهٔ رفتارهای انگیزشی و خودناتوانی یادگیری

زمینه و هدف: بررسی اثربخشی آموزش برنامهٔ شناختی رفتاری مارتین بر کاهش ناتوان کنندهٔ رفتارهای انگیزشی و خودناتوانی یادگیری و ناتوانی در ابراز اشتیاق تحصیلی بود. روش بررسی: این پژوهش از نوع آزمایشی بود. تحقیق شامل دو گروه آزمایش و کنترل و اجرای سه مرحلهٔ پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری بود. جامعهٔ آماری را، تمامی دانش آموزان دختر دبیرستان های شهر تهران در سال تحصیلی 94-1393 تشکیل دادند. از بین دانش آموزانی که در مقیاس انگیزه و اشتیاق مارتین نمرهٔ کمتری گرفتند و اختلال رشدی عصبی (یادگیری ارتباطی) داشتند، به شیوهٔ نمونه گیری تصافی، 44نفر به عنوان نمونه انتخاب و به طور تصادفی در گروه های آزمایش و کنترل (هر گروه 22 نفر) قرار گرفتند. برای گروه آزمایش، برنامهٔ شناختی رفتاری مارتین در 16 جلسهٔ 60 دقیقه ای، به صورت یکبار در هفته اجرا شد. یافته ها: در بررسی اثربخشی برنامهٔ شناختی رفتاری مارتین، برای اندازه های تکراری، از روش تحلیل واریانس استفاده شد. نتایج نشان داد که درحیطهٔ عوامل ناتوانی کنندهٔ رفتار (0٫003=p) و ناتوان در ابراز اشتیاق تحصیلی، (p<0.001)، میانگین نمرات در سه زمان و بین دو گروه آزمایش و کنترل، معنادار بود. در متغیر خودناتوان سازی، درطول زمان، در هر دو گروه، اختلاف میانگین نمرات معنادار نبود؛ ولی بین دو گروه، در طول زمان، اختلاف معناداری مشاهده شد (p<0.001).نتیجه گیری: باتوجه به نتایج پژوهش، مداخلهٔ آموزش برنامهٔ شناختی رفتاری مارتین، تاثیرگذاراست. ازاین رو به تمامی افراد فعّال در حیطهٔ روانشناسی (روان شناسان، مشاوران و ...)، توصیه می شود که از این روش به عنوان یک روش درمانی، در راستای کاهش ناتوان کنندهٔ رفتارهای انگیزشی و خودناتوانی یادگیری، استفاده کنند.