مقایسهٔ اثربخشی رویکرد توان‌بخشی و دارو‌درمانی در بهبود نشانه‌های بالینی و کارکرد تحصیلی کودکان با اختلال نارسایی توجه/ بیش‌فعالی

هدف: توان بخشی شامل انجام مکرر تکالیف پیش روندهٔ مرتبط با فرآیندهای عالی شناختی در طی بازهٔ زمانی مشخص، جهت بهبود عملکرد فرد در تکالیف آموزش دیده و همچنین انتقال اثر به سایر تکالیف و حیطه های زندگی فرد تعریف می شود. پژوهش حاضر با هدف مقایسهٔ اثربخشی دو رویکرد توان بخشی و دارودرمانی در بهبود نشانه های بالینی و کارکرد تحصیلی کودکان مبتلا به اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی انجام شد. روش بررسی: طرح پژوهش نیمه آزمایشی و با سنجش های پس آزمون و پیگیری بود. پژوهش در یک طرح یک سر کور، سه گروه را باهم مقایسه کرد. 48 کودک مبتلا به اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی به شیوهٔ نمونه گیری ملاکی انتخاب شده و براساس شدت اختلال و نمرهٔ هوش بهر همتا شدند و به طور تصادفی به سه گروه توان بخشی شناختی حرکتی (16 نفر)،دارودرمانی (16 نفر) و کنترل فعال (16 نفر) تقسیم گردیدند. تمام شرکت کنندگان توسط فرم کوتاه سه خرده آزمونی هوش وکسلر کودکان تجدیدنظرشده، آزمون دیکته و نمرهٔ حساب وکسلر آزمون گردیدند. والدین آن ها نیز این کودکان را با پرسشنامهٔ علائم مرضی کودک4 (csi4) و ویرایش چهارم مقیاس سوانسون، نولان و پلهام (snapiv) رتبه بندی نمودند. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس چند متغیری، تحلیل واریانس یک راهه و آزمون های تی وابسته با تصحیح بن فرونی، تحلیل شدند. یافته ها: رویکرد توان بخشی در مقایسه با دارودرمانی منجر به بهبودی بیشتر در ریخت عمدتاً بی توجه (0٫012=p) و تمام زیر مولفه های نوشتاری (p<0.01) به جز زیر مولفه های خطای ارائه و حذف دیکته شد. اما با وجود اثربخشی توان بخشی در بهبود نمرهٔ حساب (0٫034=p) و کاهش نشانه های خرده مقیاس عمدتاً بیش فعالی/ تکانشگر (0٫042=p) و خرده مقیاس ترکیبی (0٫023=p) کودکان؛ در مقایسه نتایج آن با دارودرمانی تفاوت معناداری بین دو گروه یافت نشد. نتیجه گیری: به طور کلی این یافته ها بیانگر آن است که می توان از رویکرد توان بخشی به عنوان یک فن درمانی مکمل دارودرمانی استفاده کرد.