نقش تکنولوژی کمکی در ارتقای کیفیت یادگیری افراد دارای نیازهای آموزشی ویژه: مطالعه‌ای نظام‌مند درحوزهٔ ناتوانی‌های تحولی

زمینه و هدف: در سال های اخیر، با رشد تکنولوژی آموزش، یادگیرندگان استثنایی تحت تاثیر استفاده از تکنولوژی های کمکی قرار گرفته اند. تکنولوژی کمکی تحت عنوان هر آیتم، قطعه ای از تجهیزات یا سیستیم تولیدی تجاری همگانی تعدیل شده یا سفارشی که برای افزایش و نگهداری یا ارتقای توانایی کارکردی فرد دارای نیازهای آموزشی ویژه استفاده شده، تعریف می شود. این تکنولوژی برای افرادی به کار می رود که درمقایسه با همسالان عادی خود تفاوت درخورتوجهی را در ویژگی های ذهنی، ارتباطی، توانایی های حسی، رشد عاطفی رفتاری و ویژگی های جسمانی دارند. روش بررسی: در این راستا، ازطریق مطالعهٔ مروری نظام مند و کلیدواژه های تخصصی assistive technology و instructional technology و learning technology درحوزهٔ نیازهای آموزشی ویژه و با استفاده از اسامی گروه های کودکان استثنایی شامل intellectual and developmental disabilities،specific learning disabilities ، adhd، autism spectrum disorder، emotionalbehavior disorder، communication, language, and speech disorders،deaf or hard of hearing, visual impairments or blindness، children with physical disabilities،health impairments and multiple disabilities در پایگاه های اطلاعات پژوهشی شامل pubmed، springer، proquest،scopus ، elsevier، science direct، google scholar بین سال های 1993تا2017، یافته ها و اطلاعات مدنظر جهت دستیابی به هدف پژوهش، واکاوی شد. یافته ها: از بین 83 مقالهٔ پژوهشی انتخابی، پژوهش های انجام شده در ارتباط با کاربرد تکنولوژی کمکی درحوزهٔ نیازهای آموزشی ویژه، اختلالات یادگیری ویژه از بیشترین فراوانی (با تعداد 38) برخوردار بوده و تحقیقی در ارتباط با اختلال های رفتاری و عاطفی انجام نشده است. دراین راستا، مطالعات آزمایشی (با 57درصد) بیشترین فراوانی را در بین انواع مطالعات دارند. نرم افزارهای آموزشی تکنولوژی کمکی بسیار پرکاربرد، جهت استفاده برای افراد دارای اختلالات یادگیری ویژه، اختلالات طیف اوتیسم، اختلالات فیزیکی و چندگانه، اختلالات بیش فعالی/ نقص توجه، ناتوانی های ذهنی و رشدی، اختلالات گفتار، زبان و ارتباط و آسیب های بینایی و شنوایی هستند. نتایج اکثر پژوهش های صورت گرفته حکایت از اثربخشی مثبت تکنولوژی کمکی در انواع اختلال ها درحوزهٔ نیازهای آموزشی ویژه یا کودکان استثنایی دارند. نتیجه گیری: به نظر می رسد غالب پژوهش های انجام شده در ارتباط با تکنولوژی کمکی و نقش آن در افراد دارای نیازهای ویژه به فعالیت های شواهدمحور دست یافته اند. استفاده و کاربرد تکنولوژی کمکی می تواند به افراد با نیازهای آموزشی ویژه در ارتقای تکالیف شغلی و تحصیلی مستقل و مشارکت در بحث های کلاسی به همراه تکمیل تکلیف دشوار، کمک کند. استفاده از تکنولوژی کمکی در آموزش افراد دارای نیازهای آموزشی اجتناب ناپذیر است. پژوهش های شواهد محور از این حمایت می کند که تکنولوژی های کمکی درمقایسه با مواد آموزشی متداول، پتانسیل کمک در کیفیت زندگی بهتر افراد دارای ناتوانی ها را دارند. درحوزهٔ نیازهای آموزشی ویژه این اهمیت و اطمینان وجود دارد که افراد با نیازهای ویژه آمادگی لازم برای پاسخ به تقاضاهای زندگی را داشته باشند. دراین راستا، بسیاری از ابزارهای تکنولوژی ازقبیل تکنولوژی کمکی می تواند تا آن جا که ممکن است امکان فائق آمدن به مشکل ها را با دشواری های کمتر فراهم آورده و آن را ارتقا بخشد. در ایران طراحی برنامه های تکنولوژی کمکی در حوزه های ناتوانی های تحولی و ارزیابی اثربخشی آن روی این گروه از افراد ضروری است.

The Role of Assistive Technology in Improving the Quality of Learning in People with Special Educational Needs: A Systematic Review Study in Developmental Disabilities Aria

Background Objective: In recent years, with the advances of technology, educating exceptional learners has been influenced by the use of assistive technologies. Assistive technology is defined as an ldquo;any item, piece of equipment, or product system, whether acquired commercially off the shelf, modified, or customized, that is used to increase, maintain or improve functional capabilities of a children with special educational needs rdquo;. These assistive technologies were used to teach Exceptional Learners who have significant differences with peers in mental characteristics, sensory abilities, communication, emotionalbehavior development and physical characteristics. The aim of the current research was to study the role of assistive technology in improving the quality of learning in people with special educational needs.Methods: A systematic review study method was employed using the following key search words includes: Assistive technology, Instructional Technology, Learning Technology about exceptional learners, Intellectual and Developmental Disabilities, Specific Learning Disabilities, Attention Deficit/ Hyperactivity Disorder, Autism Spectrum Disorders, EmotionalBehavior Disorder, Communication, Language, and Speech Disorders, Deaf or Hard of Hearing, Visual Impairments or Blindness, Children with Physical Disabilities, Health Impairments and Multiple Disabilities from. Dada were collected from the following data bases: PubMed, Springer, ProQuest, Scopus, Elsevier, Science direct, Google Scholar, between19932017.Results: Among 83 selected research papers about applying assistive technology in special educational needs areas, 38 papers addressed specific learning disabilities. No research was found about applying assistive technology in emotionalbehavior disorders. In the same vein, the majority of papers (57%) were experimental studies. A great number of studies focused on instructional software used to teach individuals with Intellectual and Developmental Disabilities, Specific Learning Disabilities, Attention Deficit/ Hyperactivity Disorder, Autism Spectrum Disorders, Communication, Language, and Speech Disorders, Hearing and Visual Impairments, Physical and Multiple Disabilities. The results of most studies indicated that there is a positive effect of assistive technology on a most of disorders in special educational needs or exceptional children areas.Conclusion: It seems that most of researches found evidence supporting the positive effects of assistive technology and its effects on children with special education needs. Application and using technology can help students with special educational needs to enhance and improve their independence in academic and employment tasks, their participation in classroom discussions, along with helping them to accomplish some difficult academic tasks. The use of assistive technology in educating people with special educational needs is inevitable, the evidencebased researches support the conclusion that assistive technologies have the potential to contribute to a better quality of life for students with developmental disabilities, which are more than just a matter of conveniences. In special educational needs area, it is very important to ensure that people with disabilities are prepared to meet the challenges of life. Many technological tools such as assistive technology could increase, as much as possible, the possibilities for people with disabilities to overcome these challenges with fewer difficulties. In Iran developing assistive technology programs in developmental disabilities areas and studying its effect on these groups is needed.