فرایند ارتباطات غیرکلامی در مراثی خاقانی

مراثی خاقانی از تشخّص منحصربه ‌فردی در گونۀ مرثیه‌ سرایی ادب فارسی برخوردار است؛ این مراثی سرشار از زبان تصویری و کنش‌های تعاملی گوناگونی با مخاطب است که بر لحن غنایی و جنبۀ اثرگذاری شعر افزوده است. سهم بسیاری از غنا در مرثیه‌های خاقانی، برخاسته از فرایند ارتباطات غیرکلامی است که با توانمندی‌های هنری و کلامی خاقانی در بافت این شعر القاء شده است؛ مسالۀ اصلی تحقیق حاضر، بررسی انواع ارتباطات غیرکلامی موجود در مرثیه‌های خاقانی و تحلیل زیرساخت‌های اَشکال این ارتباطات در عاطفی‌تر شدن مراثی خاقانی بوده است. برای انجام این پژوهش از روش تحقیق توصیفی و استدلالی استفاده‌شده است؛ جامعۀ آماری این تحقیق، اشعار رثایی خاقانی بوده است و از انجام آن، این نتایج به دست آمد: فرایندهای ارتباطی غیرکلامی در مراثی خاقانی در شاخه‌های اصلی اندامی (27%)، محیطی (%23)، چهره (20%)، حرکتی (18%) و موسیقایی (12%) و اغلب متاثر از باورهای عامیانه و فرهنگی و اسطوره‌ای، سنت‌های ادبی و نیز نیازهای روحی و روانی انسان است. پیوند بین ارتباطات غیرکلامی با متن شعر به روش‌های تاکید (50%)، تکمیل (30%) و جایگزینی (20%) صورت گرفته است که موجب تقویت بار عاطفی، جانداری تصاویر شعری، تازگی و پویایی زبانی و نیز تاکید و تشخّص لحن غنایی مرثیه‌های خاقانی شده است.

the process of non-verbal communication in khaghani’s elegies

khaghani’s elegies have a unique place in the genre of elegies of persian literature; such elegies are full of visual language and various interactive actions with the audience and have added to the lyrical tone and the influential aspect of the poem. a great share of lyrics in khaghani's elegies stem from the process of nonverbal communication which has been induced by khaghani's artistic and verbal abilities in the context of this poem; the present study aimed to examine the types of non-verbal communication in khaghani's elegies and analyze the infrastructures of the types of these communications in making khaghani's elegies more emotional. in order to conduct this study, descriptive and argumentative research methods were used; the statistical population of this study included khaghani's elegies and the following results were obtained: non-verbal communication processes in khaghani's elegiesin the main branches of body (072), environmental (052), face (012), movement (112) and music (102) and are often influenced by popular and cultural beliefs and myths, literary traditions, as well as the spiritual and psychological needs of human. the relationship between non-verbal communication and the text of the poem text was conducted by the methods of emphasis (312), completion (512) and substitution (012), which strengthened the emotional load, animism of poetic images, linguistic dynamics and novelty, as well as emphasis and recognition of lyrical tone in khaghani's elegies.