تبیین ماهیت فعل درنوع غنایی (مطالعه موردی: منظومه‌های عاشقانه ازآغاز شعر فارسی تا پایان قرن هشتم هجری)

پژوهش‌های تعیین انواع ادبی در ادب فارسی بسیار اهمیت دارد و بررسی‌ مباحث دستوری کمک شایانی به شناخت بهتر و تفکیک انواع ادبی به‌ویژه نوع غنایی می‌کند. در این پژوهش تلاش می‌شود تا با بررسی مبحث فعل درنوع غنایی ماهیت فعل در منظومه‌های عاشقانه تبیین شود. براین اساس با داده‌های آماری وبررسی بنیادی به‌شیوه استقرای تام سعی دارد تا شاخصه‌های خاص فعل در نوع غنایی از سایر انواع ادبی را شناسایی کند و این ویژگی‌ها را در چهارده منظومه عاشقانه ازآغاز تاپایان قرن هشتم هجری بررسی نماید. این پژوهش درصدد است تا به این سوال پاسخ دهد که آیا فعل در نوع غنایی ماهیت خاص و ویژه‌ای دارد؟ نتایج نشان می‌دهد که ساختمان فعل در نوع غنایی ساده و وصفی است. فعل ساده کاربرد بیشتری در نوع غنایی دارد. همچنین شعرا برای ایجاد تحرک درتصاویر از فعل وصفی درنوع غنایی سودبرده‌اند. البته هرچه بسامد وجود فعل درابیات کمتر باشد، آهنگ آرام بیت افزایش می‌یابد و درنتیجه تصاویر، یکپارچه‌تر و با جزئیات بیشتری تشریح می‌شوند. بررسی جایگاه فعل در بیت یا مصراع نشان داد که در نوع غنایی، غالبا فعل در اواسط یا انتهای جمله قرارمی‌گیرد و آهنگ بیت افتان می‌شود. این آهنگ افتان، قطب غنایی اثر را قوت می‌بخشد.

explanation quiddity “verb” in the lyrical genre(case study: vers from the beginning of persian poetry to the end of the eighth century ah)

studies on determining literary genres are very important in persian literature, and the study of grammatical genres helps to better understand and distinguish literary genres, especially lyrical genres. in this research, an attempt is made to explain the quiddity of the verb in vers by examining the subject of verb in the lyrical genre. accordingly, with statistical data and descriptive-analytical study by complete induction method, it tries to identify the distinguishing features of the verb in the lyrical genre from other literary genres and examines these features in fourteen vers from the beginning to the end of the eighth century ah. this study seeks to answer the question of whether verb in the lyrical genre has a special and special quiddity? the results show that the verb in the lyrical genre is simple and descriptive in terms of structure. the simple verb is more useful in the lyrical genre because of the more possibilities it creates for other words in the horizontal axis of the bit. poets have used descriptive verbs in lyrical genre to create mobility in images. also, the lower the frequency of the verb, the slower the bit cadence, and as a result, the images are more integrated and described in more detail. examination of the position of the verb in the verse or hemistich showed that in the lyrical genre, the verb is placed in the middle or at the end of the sentence and the rhythm of the verse slow. this rhythm of the verse slow the lyrical focus of the work.