نمادها و نمودهای کهن الگوی آنیما و آنیموس در منظومة کوراوغلی

کهن الگوها وجوه مشترکی از ادراک هستند که در جاهای مختلف به صورت‌های همسان تجلّی می‌یابند، یعنی افکار غریزی که به صورت فطری در ذات همة انسان‌ها وجود دارد. منظومة کوراوغلی، منظومة حماسی غنایی، داستان «روشن»، مشهور به کوراوغلی، قهرمان دادورز ملل ترک می‌باشد. این منظومه از نظر کهن الگوهای رایج در بین ملل، بسیار غنی است، مقالۀ حاضر به روش توصیفی وتحلیلی به بررسی نمادها و نمودهای مختلف آنیما و آنیموس در منظومة کوراوغلی می پردازد. کهن الگوی مهم آنیما به صور مختلف: آنیمای مادر، آنیمای معشوق، و آنیمای راهنما در این منظومه دیده می‌شود ، نمادهای برجسته آنیمای مادر، در قالب پدیده های طبیعت در سیمای چنلی بل و قوشابولاغ (قوشابولاق)، و و به صورت مادر مثالی درچهرۀ پیرزنان یاریگر دیده می شود.نماد آنیمای معشوق در سیمای مومنه که در واقع مواجهۀ نه چندان موفق قهرمان با آنیمای خود است ؛ و نگار که آنیمای مثبت اوست ظاهر می شود . نماد آنیمای راهنما نیزدر چهرۀ نگار ، بانوی چنلی‌بل، همسر کوراوغلی نمود می یابد که البتّه به خاطر جایگاه خاص زن در آذربایجان، نقش آنیمای راهنما برجسته‌تر است چنان که بدون وجود نگار، به فردیّت رسیدن کوراوغلی ممکن نمی‌باشد.