ترفند‌های طنز سیاه در «بدوی سرخ پوست» از محمد ماغوط

طنز سیاه یکی از مهم‌ترین انواع ادبی در مجموعه شعر «بدوی سرخ‌پوست» محمد ماغوط است که بیشترین نقش را در شهرت این اثر داشته است. طنز سیاه خنده‌ای است آمیخته به درد که از درون فرد عاصی برای مقابله با اوضاع ناهمگون سیاسی و اجتماعی برمی‌آید. موضوع اصلی طنز سیاه انتقادهای گزنده و تمسخرآمیز درباره مسائل جدی، اندوهبار و ترسناک است. «بدوی سرخ‌پوست» که در قالب شعر سپید سروده شده است، به لحاظ کاربرد طنز سیاه، اثری ارزشمند است. سرچشمه طنز سیاه ماغوط، اندیشه اجتماعی وی است که ریشه در حقایق تلخی چون فقر، زندان، آوارگی، فقدان آزادی و بی‌لیاقتی حاکمان دارد. به همین دلیل طنزهای ماغوط سرشار از تعریضی گزنده است که در آغاز مخاطب را به خنده سوق می دهد اما در همان آن اندوهی عمیق را بر دل می نشاند. هدف این پژوهش، پاسخ به این پرسش اصلی است که ماغوط در بدوی سرخ‌پوست، از کدام ترفند‌های طنز استفاده کرده است؟ نویسنده برای یافتن پاسخ از روش تحلیل محتوا استفاده کرده است. نتیجه پژوهش حاضر بیانگر آن است که ماغوط از تکنیک‌های قرینه‌سازی، آیرونی، غافلگیری، بزرگ‎سازی، کوچک‌سازی، متناقض‌نما، تشخیص، کنایه و طعنه استفاده کرده است. از میان این تکنیک‌ها غافلگیری و کنایه بیشترین کاربرد را در این اثر داشته‌اند.