مشکلات نگارشی و برافتادن الفبای اویغوری در ایران با نگاهی به رساله‌ی آداب نگارش اویغوری از سده ی نهم هجری

خط اویغوری از سده‌ی‌ هفتم تا نهم هجری در ایران، در مکاتبات دیوانی، کتابت نسخه‌ی‌ها واسناد استفاده می‌شد. با وجود اهمیت آن برای حاکمان و دستگاه دیوانی داشت، از این خط، نسخه‌ی‌های محدود و غالباً نفیسی به جای مانده است. اما این که چرا آثار مکتوب کمی به خط اویغوری به جای مانده و یا عوامل زوال زودهنگام آن چه می­توانسته باشد، هنوز مورد مطالعه و بررسی قرار نگرفته است. در این پژوهش با استفاده از روش تحلیل تاریخی و متن شناختی، به بررسی الفبای اویغوری و نیز شیوه­ی نگارش آن و همچنین مشکلات نگارش با این خط پرداخته می­شود و ضمن معرفی یک رساله‌ی  منحصر به فرد تاریخی، این فرض مطرح می­شود که کامل نبودن الفبای ایغوری، به صورتی که برای برخی از حروف الفبا معادلی ندارد و مجبور به استفاده‌ی مشترک از یک علامت برای چند حرف الفبای فارسی/عربی است،از دلایل اصلی انقراض این خط ِوارد شده به تمدن ایرانی است.ظهور خط نستعلیق و انقراض تیموریان در ایران نیز از دیگر عوامل متروک شدن این خط در ایران است.

writing problems and to be abolished the uyghur alphabet in iran with a look at the thesis uyghur writing etiquette from the 9th century ah

the uyghur script was used in iran from the 7th to the 9th century in governmental correspondence, writing manuscripts and documents. despite its importance for the rulers and court system, limited and often precious copies of this script have been left. but, this fact that: why there are few written works in uyghur script, or what could be the reasons for its early decline, has not been studied yet. in this research, by using the method of historical analysis and cognitive text, the uyghur alphabet and its writing style and the problems of writing with it are discussed. while introducing a unique historical thesis, it is assumed that the incompleteness of the uyghur alphabet, as it does not have an equivalent for some letters of the alphabet and is forced to use the same symbol for several letters of the persian/arabic alphabet, are among the main reasons for overthrow of this script in iranian civilization. the appearance of the nasta’liq script and the overthrow of the teimorans in iran are also other factors of to be abandoned of this script in iran.