بررسی استنادات قرآنیِ وقایع تاریخی و شیوه های کاربرد آن در تاریخ طبری (از بعثت تا سال 40 هجری)

از دلایل اهمیت تاریخی قرآن را می‌توان موضوع نزول تدریجی آیات و پیوند آن با حوادث مختلف تاریخی که بعدها شان نزول آیات نامیده شد، دانست. به همین دلیل تاریخ‌نگاری مسلمانان در ابتدا پیوندهای زیادی با آیات قرآنی داشت، به این صورت که مورخ سعی می‌کرد در گزارش رویدادها، از آیات قرآنی استفاده کند. طبری از مورخانی است که در نگارش تاریخ بسیار از آیات قرآن بهره برده است؛ چنانکه می‌توان گفت استنادات قرآنی از خصیصه‌های بارز تاریخ طبری است. این پژوهش به شیوه توصیفی - تحلیلی ابتدا میزان استنادات قرآنی از بعثت تا سال 40 هجری در تاریخ طبری را بررسی کرده و سپس به این پرسش پاسخ داده که استنادات قرآنی چه کاربردی در تاریخ طبری داشته است؟ بررسی‌ها نشان می‌دهد طبری در وقایع تاریخی از بعثت تا سال 40 هجری به 250 آیه از سوره‌های مختلف قرآن بدون ذکر نام و شماره سوره و آیه استناد کرده است. بیشترین کاربرد استنادات قرآنی در تاریخ طبری باهدف تایید و تقویت خبر صحیح، تبیین و توضیح، ابطال یا تصحیح خبر، تکریم یا تحقیر اشخاص، هشدار و انذار و اشاره به نکات اخلاقی انجام شده است.

a study of the qur'anic documentations of historical events and its applying ” methods in the book “history of tabari

one of the reasons for the historical importance of the qur’an is the gradual revelation of verses and its connection with various historical events, which was later called the reason for revelation of verses. for this reason, muslim historiography initially had many links with qur’anic verses. in this way that historian tried to use quranic verses in reporting events. tabari is one of the historians who has used many verses of the quran in writing history; as it can be said, quranic documentations are one of the prominent features of tabari history. this descriptive-analytical study first examines the amount of quranic documentations from bi’tha to the year 40 ah in the history of tabari and then answers the question: what is the use of quranic documentations in this book? studies show that tabari has cited 250 verses from different surah of the qur’an in historical events from the bi’tha to the year 40 ah without mentioning the name and number of the surah and verse. the most use of quranic documentations in the history of tabari has been done with the aim of confirming and strengthening the correct khabar(narrative), explaining, rebuttal or correcting the khabar, honoring or disparagement people, warning and referring to moral points.