آداب و رسوم ایرانیان عصر صفوی در نگاه ژان شاردن

عصر صفوی (907-1135ق.) به دلیل احیای اقتدار سیاسی دولت و استحکام پایه های حکومت ایرانی، از ماندگارترین و برجسته ترین ادوار تاریخ ایران در دوره ی اسلامی است. در این دوره به دلیل جریانات و تحولات بین المللی و نیز اکتشافات جغرافیایی که توسط غربیان صورت گرفته بود، سرآغاز دوره ی جدیدی در روابط و مناسبات تجاری و رفت و آمد سفیران به ایران شد، بنابراین روند تحولات و روابط تجاری ایران و دول غرب، بسترهای رفت و آمد سیاحان متعددی از جمله شاردن (1664م.) را به ایران فراهم آورد. در میان سیاحانی که در دوره ی صفوی به ایران سفر کردند، آثار شاردن از اهمیت خاصی برخوردار است، از این رو با توجه به اهمیت این اثر و نیز اهمیت آداب و رسوم ایرانیان عصر صفوی به عنوان یکی از عناصر مهم فرهنگ ایرانیان، این پژوهش ضمن بررسی مصادیق مهم آداب و رسوم ایرانیان عصر صفوی در سفرنامه ی شاردن، به دنبال پاسخگویی به این پرسش است که مهم ترین شاخصه های نگرش شاردن در بررسی پیدایش و تکوین آداب و رسوم ایرانیان عصر صفوی چه مواردی هستند؟ پژوهش حاضر با بهره گیری از سفرنامه ی شاردن به طبقه بندی و تحلیل آداب و رسوم ایرانیان عصر صفوی در دو حوزه ی ملی و مذهبی و بررسی مشخصه های دیدگاه شاردن در این زمینه پرداخته است. یافته های پژوهش حاضرحاکی از این است که شاخصه های نگرش شاردن نسبت به آداب و رسوم ایرانیان عصر صفوی بر محور تحلیل و مقایسه ی موارد فوق با  مولفه های عناصر فرهنگی و مشخصا آداب و رسوم جامعه اروپایی معاصر با عصر صفوی( قرن یازدهم هجری/ هفدهم میلادی) قرار دارد. علاوه بر آن مشخص شده، در بررسی ها و نگرش شاردن در مورد آداب و رسوم ملی و مذهبی ایرانیان، عواملی همچون فرهنگ و تمدن ایران باستان، آموزه های اسلام و شرایط آب و هوایی و اقلیمی ایران، در تکوین و تداوم آداب و رسوم ایران در دوره ی اسلامی منشا اثر بوده اند.

Safavid Iranian customs in the view of Jean Chardin

The Safavid period (13571907 AH) is one of the most durable and prominent periods in the history of Iran in the Islamic period due to the revival of the political authority of the government and the strengthening of the foundations of the Iranian government. This period marked the beginning of a new period in trade relations and ambassadors’ travel to Iran due to international developments and geographical discoveries made by Westerners. Therefore, the process of developments and trade relations between Iran and Western countries, provided a platform for many tourists, including Chardin (1664) to travel to Iran. Among the tourists who traveled to Iran during the Safavid period, Chardin’s works have special importance; Therefore, considering the importance of Safavid Iranian customs as one of the important elements of Iranian culture, this study, while examining the important examples of Safavid Iranian customs in Chardin’s travelogue, seeks to answer this question: What are the aspects of Chardin’s attitude in examining the origin and development of Safavid Iranian customs? Using Chardin’s travelogue, the present study has classified and analyzed the customs of Safavid Iranians in two national and religious areas and examined the characteristics of Chardin’s view in this field. The findings of the present study indicate that the characteristics of Chardin’s attitude about the customs of Iranians in the Safavid period, based on the analysis and comparison of the above with the components of cultural elements and specifically the customs of contemporary European society in this period. (11th century AH) / Seventeenth AD) In addition, it has been determined that in Chardin’s studies and attitudes about the national and religious customs of Iranians, factors such as the culture and civilization of ancient Iran, the teachings of Islam and the climatic conditions, have been influential in the formation and continuation of customs.