بازنمایی نامه‌های حکومتی امام علی(ع) به کارگزاران و فرماندهان

برخی از نامه‌های امام علی(ع)، از نوع مکاتبات اداری و سازمانی بوده است و اصول مدیریت مملکت را در خود جای داده‌اند. امیر مومنان(ع)، در همان روزهای نخست حکومتی، اقدام به تجدید ساختار مدیریتی کرد و کارگزاران پیشین را که نوعاً از میان بنی‌امیه و هواداران آنان بودند، تغییر داد. پژوهش حاضر، به دنبال بررسی این مسئله است که دستورعمل‌ها و فرمان‌های امام علی(ع) به کارگزاران حکومت اسلامی، دارای چه ساختار و معیاری است؟ و به‌طورکلی، روش برخورد امام(ع) با کارگزاران چگونه بوده است؟ ازاین‌رو، هدف از این مقاله بررسی فرمان‌ها و دستور‌های امام علی(ع) در ابعاد فرهنگی، اجتماعی و سیاسی به کارگزاران حکومت است تا از رهنمودهای امام(ع) آگاهی یابیم و الگو بگیریم و در ابعاد مختلف زندگی امروزی به کار بندیم. در این مقاله، با بهره‌گیری از روش توصیف و تحلیل و بر اساس منابع کتابخانه‌ای، تلاش شده است، ابعاد گوناگون فرمان‌های امام(ع) در نامه‌های خود به کارگزارانش را استخراج کنیم. یکی از نتایج و دستاوردهای این پژوهش، معیارها و ملاک‌هایی است که در نامه‌های حضرت‌علی(ع) جهت مدیریت جامعه اسلامی و نیز روش برخورد با کارگزاران صالح و ناصالح بیان شده است. بررسی نامه‌های امام علی(ع) در زمینه‌های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی به کارگزاران حکومت و ضرورت الگوبرداری در جوامع امروزی، یکی از جنبه‌های نوآوری این مقاله شمرده می‌شود.