تحلیل دو رمانِ پرنده من و ماهی‌ها در شب می‌خوابند بر اساس مولّفه‌های نوشتار زنانه

با وجود تنوّعی که میان متون ادبیِ نویسندگان زن ایرانی در سال‌های پس از انقلاب به‌ویژه از دهه هفتاد تاکنون وجود دارد، در همه ‌آنها حسّاسیّتی آشکار نسبت به مسایل زنان و روابط جنسیّتی دیده می‌شود. اغلب نویسندگان این آثار، با به‌کارگیری تکنیک‏ها و مولّفه‏های فرمی یکسان، اندیشه‏های مشترک خود درباره زن ایرانی را مطرح کرده‏اند. پرنده من و ماهی‌ها در شب می‌خوابند، دو رمان خلق‌شده در دهه هشتاد، ازجمله این متون هستند و بررسی آنها می‌تواند ما را در شناخت بهتر تحوّلات ادبی در دهه‌های اخیر و جریان داستان‏نویسی در ایران یاری کند. پژوهش حاضر به تحلیل این رمان‌ها با توجّه به مولّفه‌های فرمی ‌و مضمونیِ «نوشتار زنانه» اختصاص دارد. این بررسی نشان می‏دهد که در هر دو اثر، اندیشه‌های زنانه با بهره‌گیری از تمهیداتی مانند انتخاب راویان زن، روایت داستان در فضاهایی همچون خانه، آشپزخانه یا محفل زنانه، شخصیّت‌پردازی منفی مردان و نمایش گفتمان‌ مخالف و نیز با تاکید بر مضامینی چون سلطه مردسالاری، جدایی عاطفی میان زن و مرد، تنهایی زنان و بی‌وفایی مردان مطرح شده است.